Trebješanin, Žarko - PREDSTAVA O DETETU U SRPSKOJ KULTURI
“¹⁵⁹ Najpoznatija zaštita od mora jeste pojas koji se stavlja preko pokrivača.¹⁶⁰ U Gorskom vijencu, Serdar Janko žali se da ga noću mora pritiska, pa kaže: „Ali od nje ništa bolje nije no pas’ pružiti odgor s
Skerlić, Jovan - ISTORIJA NOVE SRPSKE KNJIŽEVNOSTI
Razmer i ritam je sasvim iz narodne poezije, a i slika nema, kao gotovo u svima Njegoševim pesničkim radovima. Ima u Gorskom vijencu veoma mnogo »žive starine« crnogorske, narodnih predanja, verovanja, običaja, filozofije i izreka, tu je sav
No i po onome što je uradio, naročito po Gorskom vijencu, on je zauzeo jedno od prvih mesta u srpskoj književnosti. On je imao više unutrašnjeg života i duhovne dubine
131 Glavni njegov kritički posao jeste oveća studija O Gorskom vijencu (Mostar, 1900), najbolji književni prikaz i ocena slavnog Njegoševog dela.
Ćopić, Branko - Čarobna šuma
“ Diže se Ćosa, govori: „Eto, nosim u torbi čitavo ljeto, sada sam pravi div. Poći ću noćas po gustu mraku gorskom mlinu čarobnjaku. Ostaću valjda živ.
Ne vidiš traga od Brke zloga, ni stope Ćose lukavoga, niti se tuda lisica krade kada je jaše sam Lakat-Brade. U gorskom klancu, kroz grotlo tijesno, vijuga staza lijevo i desno, uz hrbat strmi oprezno plazi, u vlažnu tamu gudure slazi,
Ilić, Vojislav J. - DEČJA ZBIRKA PESAMA
Brujeći u toku svome, Vodopad rastrese grivu i obe razdvoji pole, I burni njegov let Sa gorskom studenom strujom u cvetne poteče ravni, U tuđ, u dalek svet.
Petković, Novica - SLOVENSKE PČELE U GRAČANICI
je isti, junački etos, zatalasao, dramatizovao ritmičkomelodijsku liniju deseterca, ali i semantiku reči, u Njegoševome Gorskom vijencu; imao je ovde, kod Njegoša, i neke svoje zvezdane trenutke; uznosio je zavičajno do vaseljenskog, nacionalno –
Izvanredno je napisana monografija Pavla Popovića o Gorskom vijencu. Bogdan Popović vešto pripoveda u knjizi o Bomaršeu.
Ivić, Pavle (sa grupom autora) - Kratka istorija srpske književnosti
U Gorskom vijencu ogleda se ceo pređeni put i čitava epoha u kojoj je nastao. Na temelju narodne pesme Njegoš je stvorio novu pesni
Ilić, Vojislav J. - PESME
Snevao sam premaleće, Snove šarene, Bistar potok, šarno cveće, Ruže rumene. Suri orli uzletaju Gorskom visinom, A potoci belaskaju Cvetnom dolinom. Svet izumro.
Brujeći u toku svome, Vodopad rastrese grivu i obe razdvoji pole, I burni njegov let Sa gorskom studenom strujom u cvetne poteče ravni, U tuđ, u dalek svet.
Šantić, Aleksa - PESME
Kunem vam se, ludi, svijem na svijetu, Što je bistre rose na gorskom cvijetu, Niko ne bi mogo naći kapcu jednu Tako milu, sjajnu, i čistu i čednu!
Đurić, Vojislav - ANTOLOGIJA NARODNIH JUNAČKIH PESAMA
“ U pesmi se od svega toga sačuvalo veoma malo. I u pesmi on živi u gorskom kraju, ali ne u rodopskom, nego u durmitorskom.
Svoj surovi odnos prema Turčinu svaki hajduk mogao je da opravda rečima kojima je Vuk Mićunović u Negoševu Gorskom vijencu napravio razliku između vezira i sebe: On je hajduk roblja svezanoga, on je bolji e više ugrabi; ja sam hajduk
On prema Pavlu Popoviću — obuhvata pesme „o poznatoj istrazi poturica (1707) koju je Njegoš proslavio u Gorskom vijencu, kao i o junacima toga događaja i vremena.
je „slavni junak crnogorski“, o Lazaru Pecirepu, Batriću Peroviću (Osveta Batrića Perovića je izvor sceni pokajnica u Gorskom vijencu) i drugim junacima i četovođama crnogorskim.