Cvijić, Jovan - PSIHIČKE OSOBINE JUŽNIH SLOVENA
(vrtače, uvale, karsna polja), ograničene na mali prostor, zbijenog tipa; kuća je kamena, mahom pločom pokrivena, često romansko-mediteranskoga tipa; takmiče se ko će bolju kuću sazidati i često sve što imaju ulože u zidanu kuću.
U južnom tipu takođe prevlađuje patrijarhalna kultura, ali se osećaju uticaji romansko-mediteranske kulture, koja skoro prevlada u oblasti dinarsko-primorskoga tipa.
Ovo je druga Grčka, samo bez geografskog položaja Grčke. Staro romansko stanovništvo i poromanjeni Iliri jedva da su ostavili nešto malo tragova u današnjem stanovništvu.
Dalje kao rezidijum istorije i kao rezultat primorskog položaja osećaju se, naročito u južnoj Boki, tragovi romansko-mediteranske kulture, štaviše i uticaji talijanskoga jezika.
uticaj nemačkog i austrijskog obeležja, koji je u Dalmaciji iz vremena ugarske vladavine a u Istri i Kranjskoj iz doba romansko-germanskog svetog carstva i iz docnijeg vremena.
Otuda je poreklo srpskom imenu grada Dubrovnika, kojim je zamenjeno staro grčko-romansko ime. Docniji razvitak varoši bio je obeležen ovim dvojnim slovensko-romanskim pečatom.
Skerlić, Jovan - ISTORIJA NOVE SRPSKE KNJIŽEVNOSTI
Dalmatinci, u bliskom i stalnom dodiru sa kulturno naprednom Italijom, imajući u svojoj sredini staro romansko i talijansko stanovništvo, pod jakim uticajem talijanskog humanizma i obnove, prigrlili su talijansku kulturu i