Cvijić, Jovan - PSIHIČKE OSOBINE JUŽNIH SLOVENA
— Metoda neposrednog promatranja i etnopsihičkih profila. — Posredna metoda. — Folklor. — Istorijska metoda. — Dijalektološka i antropološka ispitivanja. — Značaj psihofizioloških studija.
Francuzi, Englezi i Italijani. Istorijska metoda ne može kod njih da dâ tako sigurne rezultate. Unekoliko se izuzima srpska istorija, jer je često bila vezana za
— Nacionalna svest i nacionalna zadaća. — Vojničke vrline. — Energični i impulsivni. — Dinarska tuga, istorijska tuga. — Mistična logika. — Intelektualne sposobnosti. — Varijeteti dinarskog tipa.
Dinarska tuga istorijska tuga. — Ovih osobina nema kod svega dinarskog stanovništva, ali se na njih često nailazi. One su karakteristika njihove
Kod sviju se zapažaju, više ili manje, ove tužne crte u karakteru. Ali se najdublja moralna tuga, istorijska tuga, jasno zapaža samo kod dinarskih ljudi. Mistična logika.
Predanja i neka istorijska fakta pokazuju da nisu bila retka nasilna prevođenja na novu veru. Mogao sam posmatrati za vreme balkanskih ratova,
Nacionalni razvitak. — Još su u vrlo živoj uspomeni, naročito na jugu, istorijska predanja koja se odnose na doba, kada je južno primorje pripadalo srpskoj a severno hrvatskoj državi.
Ispitivanjem na mestu uverio sam se da nema uspomena na ovu bugarsku istorijsku prošlost. Pretpostavljati da je ova istorijska prošlost morala ostaviti tragova i stvoriti tešnje veze između centralnih zemalja i Bugarske, značilo bi iznositi sasvim
doba ove srpske vladavine i onih borbi koje su vođene protiv Turskog zavojevanja u narodu ove oblasti očuvana su srpska istorijska predanja. To su ujedno i jedina istorijska predanja centralne oblasti.
To su ujedno i jedina istorijska predanja centralne oblasti. Ali nisu u svima krajevima podjednako živa ili jednako sačuvana, ponegde su štaviše skoro
Dalje, ovo je najviše istorijska oblast i najbogatija istorijskim ostacima i uspomenama u južnoslovenskom delu Balkanskog poluostrva.
Ali ima pojedinaca, poglavito u starijem naraštaju, koji znaju za srpska istorijska predanja i za predanja „hristijanska“. Na primer u Lukovu drimkolskom pevaju „kralske“ pesme o Kosovu i o „car-Lazaru“ i
Skerlić, Jovan - ISTORIJA NOVE SRPSKE KNJIŽEVNOSTI
Najnovija istorijska istraživanja unekoliko su ga opravdala, i svi su izgledi da je on počeo kao jedan ambiciozan pustolov, ali da se u
Više no išta njegovi popularni romani su učinili da narodna imena potisnu kalendarska. Vidakovićeva vrednost je istorijska. To je istorijski pisac koji se sav preživeo.
nacionalno okrepi i podigne Srbe, ili da ismejavajući mane i rugobe sitne sadašnjosti načini Srbe boljim i razumnijim. ISTORIJSKA DRAMA I TRAGEDIJA. — On je na drami počeo raditi vrlo mlad, još kao đak, dvadesetih godina.
su njegovi dramati: Aйucы (1842), izrađeni po narodnoj pesmi; Vladislavъ (1842), iz bugarske i srpske istorije, stara istorijska legenda o Vladimiru i Kosari; Lahanъ (1842), »žalosno pozorije« sa predmetom iz bugarske istorije; i Skengerbegъ.
Oni shvataju istoriju kao i nemačka istorijska hajdelberška škola: da je njen zadatak da diže nacionalni ponos. Istorijsko osećanje bilo je uvek vrlo živo kod Srba,
Sa čisto književne tačke gledišta vrednost Bogoboja Atanackovića nije velika. Njegova vrednost je samo istorijska i relativna.
Šezdesetih godina skrenuo je opštu pažnju na sebe. 1863. izlazi njegova istorijska drama Seoba Srbalja, 1868. Jelisaveta, kneginja crnogorska, a tek 1873. zbirka lirskih Pesama.
Jakšić se istorijom nije bavio, niti je za svoje drame pravio neka naročita istorijska istraživanja. On nije pravio razliku između doba doseljenja Srba na Balkan, XV veka zetske istorije i ustanka u Srbiji
Pre svega, on, nije sasvim originalan, i kod njega ima pozajmica iz Manconija, de Amičisa, pa čak i Makoleja. Njegova istorijska pripovetka, kojom se rado bavio, vrlo je uprošćena.
On samo prikuplja materijal, i ako što doda to su istorijska moralisanja i naivne patriotske refleksije. To su sve proste zabeleške jednog vrednog i dobronamernog nestručnjaka, koje
Odmah posle 3imnjih večeri, još iste godine, došla je oveća istorijska »priča o oslobođenju šest okruga« Jurmusa i Fatima ili turska sila sama sebe jede (1879), pedagoška priča Selo
Svi ti komadi igrani su u beogradskom Narodnom pozorištu, ali nisu štampani. Dva takođe istorijska komada, Trnova kruna i Hipatija, koji su isto tako ostali u rukopisu, nisu ni predstavljani.
Crnjanski, Miloš - Lirika Itake
Bogdana Popovića, ta moja stvar jako je ljutila. Veli, ličnosti u toj Legendi ne odgovaraju onom što je istorijska istina. Ja sam tvrdio da odgovaraju onom što je napisao Brantom.
Domanović, Radoje - MRTVO MORE
” — Pa to je, kako izgleda, neka istorijska raspra? — Istorijska — reče ministar malo začuđen tako neočekivanim pitanjem, i pogleda me preko svojih naočara tupim,
” — Pa to je, kako izgleda, neka istorijska raspra? — Istorijska — reče ministar malo začuđen tako neočekivanim pitanjem, i pogleda me preko svojih naočara tupim, umornim pogledom.
Knežević, Milivoje V. - ANTOLOGIJA NARODNIH UMOTVORINA
vezana za razna bića: a) mitska (strašila, čudovišta i prikaze), b) religiozna (bog, sveci, anđeli i đavo), i v) istorijska (vladari, legendarni junaci i tragične ličnosti).
Velmar-Janković, Svetlana - DORĆOL
Takve su pojedinosti, kao i obično, prosto iščezavale u darmaru prolaznosti. Ali, ako su sitnija istorijska prisećanja odgurkivana u nepamćenje, neistorijska su, valjda sačuvana u onoj svetlosnoj prašini što je, kao nit, jednako
Tako se opet moglo, nešto spokojnije, ići utihlim beogradskim sokacima. Istorijska komedija ipak je ostavljena za sledeći dan. Sledeći dan je bio utorak, 5.
i kasnije, engleske i druge gospode koja je drukčije mislila pa je istina o njegovoj smrti, malko okrnjena, postala i istorijska. Sada, i to je bez značaja.
Vasić, Dragiša - SABRANE PRIPOVETKE
— Ali ti zaboravljaš istorijsku nužnost, ja te samo slušam i čudim se. — To je lažna svetinja, ta tvoja istorijska nužnost, nju na stranu, to je veliko pitanje.
“). Sa onom, za dva-tri srpska istorijska komada, garderobom koju je otkupio, sa umetničkim svojim instinktom, i neodoljivim i nepokolebljivim samopouzdanjem u
Pupin, Mihajlo - Sa pašnjaka do naučenjaka
Na kraju, Bilharc je bio zadovoljan. Kao i ja i on je sva ova istorijska dela znao napamet, uprkos svojim shvatanjima života.
Brucoši su čuvali jedan štap od žestokih napada studenata druge godine. da je to bila istorijska borba oko štapa na Kolumbiji, saznao sam od vratara Koledža koji je stajao pored mene i posmatrao borbu.
ovom polju astronomije, a njegove fotografije Meseca i zvezda svetski naučnaci su smatrali veoma važnim za astronomiju. Istorijska Raterfordova kuća, sa astronomskom opservatorijom, nalazila se na uglu Jedanaeste ulice i Druge avenije.
shvatio, osećao sam se isto tako sigurno kao što sam se osećao u ulici Kortland strit kada sam pročitao i razumeo rana istorijska dokumenta Sjedinjenih Država.
VIII STUDIJE NA UNIVERZITETU U BERLINU Svaka istorijska epoha ima svoja otkrića u nauci, a neki periodi su u njoj posebno značajni.
Između 1890. i 1894. godine dogodila su se četiri značajna istorijska događaja koji su bili vrlo važni u istoriji električnih nauka Sjedinjenih država.
Petković, Novica - SLOVENSKE PČELE U GRAČANICI
u ovoj rečenici, nego u celome tekstu nijednom nije rečeno koji je vek posredi, koja njegova decenija i koja je tačno istorijska godina ta „četvrta godina (Jusufovog) vezirovanja“.
Ali je ta materija sačinjena sve od samih informacionih naslaga: gornje vidimo i razaznajemo, a donje sežu do u tamna istorijska vremena. Ništa u jeziku nije čista materija; sve je u njemu informacija.
Petković, Novica - Dva srpska romana (studije o Seobama i Nečistoj krvi)
A i cela istorijska freska o životu Srba u Ugarskoj sredinom XVIII veka takođe predstavlja pozadinu - ali širu i značajniju - na kojoj se
Što nas ovde posebno zanima, i na šta ćemo se samo letimično osvrnuti, to je krajnja književna svrha prema kojoj se istorijska građa birala i preoblikovanjem saobražavala.
U Seobama, međutim, utopijski se prostor nalazi - na šta je Crnjanskog i istorijska građa upućivala - u obećanoj zemlji Rusiji. Na prvi pogled, Rusija je samo zemlja u koju Vuk Isakovič želi da se odseli.
401 Istorijska građa je, kao što se vidi, Milošu Crnjanskom dala kao književnu podlogu sudbinu naroda koji se, izgnan iz svog zavičaja,
Ivić, Pavle (sa grupom autora) - Kratka istorija srpske književnosti
Tokom seoba i nastanjivanja na Balkanu, razvijala se istorijska svest koja je rađala usmenu epiku, proznu i poetsku. Susret sa hrišćanskom kulturom upoznao je Srbe s potpuno
Ali, i sva ostala znanja iz tadašnjih nauka, istorijska, zemljopisna, medicinska, ulaze u ovaj opšti slovenski fond, a isto tako i poučna i zabavna lektira
prenesena je na migracionom talasu srpskog stanovništva koje je stiglo do Napulja, a za šta arhivske potvrde i istorijska objašnjenja daje italijanski slavista i istoričar Frančesko Saverio Perilo.
Objektivna istorijska zbivanja posmatraju se kao lična, sopstvena sudbina, da bi se istovremeno svaki lik, svaka individua, potpuno podredio
i basne, bajke, religiozne priče, novele, šaljive priče i anegdote) i na kategoriju predanja (mitološka, etiološka, istorijska i kulturno-istorijska i legende - delovi folklorizovanih, apokrifnih i kanonskih biografija svetaca).
priče, novele, šaljive priče i anegdote) i na kategoriju predanja (mitološka, etiološka, istorijska i kulturno-istorijska i legende - delovi folklorizovanih, apokrifnih i kanonskih biografija svetaca).
U srpskoj tradiciji veoma razvijena, istorijska predanja igraju važnu ulogu u očuvanju nacionalnog identiteta i samosvesti. Takva su predanja o Marku Kraljeviću, njegovoj
pri čemu samo postojanje pojave služi kao dokaz "istinitosti" kazivanja, takođe se jednim svojim delom naslanjaju na istorijska predanja.
gdjekojih stvari poklapa se s grupom etioloških predanja, dok poglavlje pod naslovom junaci i konji njihovi obuhvata istorijska i kulturno-istorijska predanja.
poklapa se s grupom etioloških predanja, dok poglavlje pod naslovom junaci i konji njihovi obuhvata istorijska i kulturno-istorijska predanja.
Gorski vijenac počinje kao pesnička vizija, nastavlja se kao političko-istorijska drama, prelazi dalje u venac epskih slika iz narodnog života, a završava se prizorima zasnovanim na paralelizmu
Lirskom na čelu podređena su i druga dva pesnička žanra romantizma, bajronovska poema i istorijska drama. Lirizam obeležava i romantičarsku prozu, čija su dostignuća inače manje značajna.
Nušić, Branislav - AUTOBIOGRAFIJA
Tako se još jednom potvrdila ona istorijska istina da često mali uzroci nose velike posledice. Razume se, naš se poraz nije samo na ovome završio.
da bi dakle mogli naučiti ona čudna istorijska imena, mi smo pali na sretnu misao da njih upotrebljavamo u igri jenidžajesa i tako smo, mesto dosadanjih reči u
navešću ih nekoliko, onako kako ih je on kazivao: — Kralj Milutin se četiri puta ženio, ali se to ne smatra kao jedina istorijska zasluga toga vladaoca. On je još, sem ženidaba, proširio i granice srpskoj državi itd.
Jakovljević, Stevan - SRPSKA TRILOGIJA 2
— Jeste li, gospodo, svi tu? — prelete očima preko nas. — Dakle, istorijska odluka je donesena... Naš pravac daljeg ods... — brzo se popravi — kretanja je ka moru...
Đurić, Vojislav - ANTOLOGIJA NARODNIH JUNAČKIH PESAMA
), a neki su se vrlo osamostalili. To je jedina istorijska istina koja je sačuvana u pesmama o Urošu, sve ostalo tamo je legenda (smrt Uroševa od Vukašinove ruke itd.).
sablju, Marko Kraljević i Mina od Kostura, Marko Kraljević i Musa Kesedžija, Marko pije uz ramazan vino — sačuvana je istorijska istina da je Marko priznavao vlast turskog cara i da je ratovao za njegov račun.
Starina Novak je istorijska ličnost, poznati hajdučki harambaša iz druge polovine XVI veka. U pesmama on katkad ima prezime Debelić; međutim,
Sve to i istorijska idealizacija, i proslavljanje prošlosti, i istorijska analogija, i moral neizmenljivosti svetskog poretka sve je to
Sve to i istorijska idealizacija, i proslavljanje prošlosti, i istorijska analogija, i moral neizmenljivosti svetskog poretka sve je to služilo jednom cilju: utvrđivanju postojećih društvenih
Ep je opevao herojsku starinu, slavna dela predaka, i to sve s projekcijom na savremenost. Istorijska analogija prošlosti i sadašnjosti podržavala je život epa. Prošlost je nadahnjivala. Prošlost je bila ideal.
Preuveličana je i istorijska uloga ličnosti iz ustanka od 1804. A u čitavoj našoj poeziji — od najstarijih do najmađih pesama — nema ličnosti od
Krajem XIX veka pojavila se i takozvana istorijska škola. Njen zadatak je bio da ustanovi konkretne veze folklora sa istorijom dotičnog naroda, „poetizaciju istorijskog
81 Ova pesma odnosi se na jedan istinit događaj. Pero Vučićević je istorijska ličnost. Krajem XVII veka bio je knez u selu Zaljuti (severozapadno od Cetinja).
Ršumović, Ljubivoje - MA ŠTA MI REČE
je bacanje koplja Trening za vezivanje snoplja U okolini Slankamena Bacaju kamena s ramena Ta ljubav teška Možda je istorijska greška A možda je nekoliko gamena Uvelo modu bacanja kamena U okolini Siska Bave se bacanjem diska Ta ljubav