Crnjanski, Miloš - Seobe 2
Ko ne bi krenuo, kad bi znao da nas negde nešto lepše čeka? Petar, kome đavo nikad nije dao mira, zapita onda, glasom novorođenčeta, Trifuna, da li se i gospoža Kumrija i ta njihova rođaka, udovica Zekoviča, spremaju u Rosiju? Za trenut nastade tišina.
Varvara je sedela, kod kolevke, i nije skidala, sa novorođenčeta, oka. Petar je hodao po štapskvarteri, kao bunovan, potpisivao hartije, pripremao svoj odlazak u nova mesta svog
Trebješanin, Žarko - PREDSTAVA O DETETU U SRPSKOJ KULTURI
’“⁷² U kopaoničkim selima u Ibru, ako majka neće više da rađa, ona onda nogama novorođenčeta zatvori kućna vrata. U istom ovom kraju, žena može, još uoči porođaja za koji želi da bude poslednji, posteljinu da
¹¹ Mnogi od ovih obreda koji se izvode sa porodiljom zapravo simbolišu lakoću izlaska novorođenčeta na svet i tako, putem imitativne magije, pomažu porodilji da se što bezbolnije, jednostavnije i uspešnije raskrsti sa
je verovanje da žena, čim oseti da će uskoro roditi, treba da pređe dva puta reku, pa će se brzo rastaviti od novorođenčeta, kao što voda brzo protiče.
izvede, kada se sakralizuje, odnosno tek onda kada se prinovi, posredstvom brojnih i složenih rituala, prizna status novorođenčeta.
i rituala koji prate rođenje govore o velikoj važnosti ovog događaja i o brizi roditelja i čitavog društva za život novorođenčeta.
pozadina mnogobrojnih magijskih postupka i običaja povezanih sa rođenjem deteta jeste veliki strah roditelja za život novorođenčeta koje je na rođenju veoma mnogo ugroženo delovanjem stvarnih i nestvarnih opasnosti, s jedne, ali, ništa manje, i ljubav
Osim košuljice, postoje i mnogi drugi znaci na rođenju na osnovu kojih se odgoneta budućnost novorođenčeta. Tako, na primer, „crna i povelika kosa na prinovi (detetu) predskazuje njegovo siromaštvo“⁵⁹.
Ako je novorođenče veoma crveno u licu, biće ljuto.⁶² O sudbini novorođenčeta gata se i po njegovom plaču. „Ako dete plače kad se rodi, narod misli da će biti radljivo; ako pored toga i rukama maje,
⁵ Molitva se obavezno stavlja u vodu za kupanje novorođenčeta zbog toga „da ga ne obirov mađije“.⁶ Pri povratku, onaj ko nosi kući „vodicu“ mora dobro da pazi da nigde ne spusti
Pošto se dete rodi i pošto mu odrežu pupčanu vrpcu, odmah ga okupaju. To prvo, ritualno kupanje novorođenčeta nije se smelo obaviti pre „molitve“.
Ime deteta veoma često je magijski vid zaštite novorođenčeta od zlih sila koje ugrožavaju njegov život. Neka apotropajska imena koja se daju onda kada se ne drže deca, samim svojim
¹¹⁴ Rasprostranjen obred za održanje deteta jeste i stavljanje novorođenčeta na kantar (merenje njegove telesne težine), ali bez gledana koliko teži.
Kapor, Momo - NAJBOLJE GODINE I DRUGE PRIČE
Da se ne bi srušio, povukli smo ga naniže i uskoro on zaspa poput novorođenčeta. Ponovo smo pili rakiju. Mesec su povremeno zaklanjali oblaci, pa se tekija pretvarala u veliki mračni bedem.
Crnjanski, Miloš - Lirika Itake
Oni se hvale kako Minhen ima 57% nezakonite dece, ali nijedno ubistvo novorođenčeta. I ja im govorim: „Da, snažni ste, snažni.“ I ti isti ljudi, odjednom, počinju da prete, da tupave, da lažu, da lude.
Desnica, Vladan - Proljeća Ivana Galeba
svako može da s flašom mousseux-a koji nepobitno pjenuši, proslavi položeni ispit ili vjeridbu, unapređenje ili krštenje novorođenčeta. Intelektualna, a posebno umjetnička originalnost u današnjem svijetu nije skuplja od toga.
Čajkanović, Veselin - REČNIK SRPSKIH NARODNIH VEROVANJA O BILJKAMA
ili se (takođe od veštica) maže njime novorođenče kroz sedam dana po rođenju (SEZ, 17, 534 i 535), ili se metne pored novorođenčeta, zajedno sa nožem (GZM, 6, 1894, 667), ili glavicu b. l.
Na Badnji dan pred večeru peru se ruke u vodi gde su potopljeni č. i bosiljak (SEZ, 19, 72); u vodu za kupanje novorođenčeta prvih 40 dana meće se č. i bosiljak (ib., 97). Naročito se, u katartičkom cilju, vrši često kađenje č.
Ćipiko, Ivo - Pauci
vrijeme nastade tajac i zavlada snježana, velika tišina, ozbiljna, neoskvrnuta i bijela kao i svijetla pojava noćašnjega novorođenčeta. Ali ona ne može da savlada baštinjene Radine navade i nagone.
Nenadić, Dobrilo - DOROTEJ
ruku s glavom nadole, mantija mi leprša, dišem svež vazduh, ne zaptiva me, ne gušim se, nutrina mi je čista kao u novorođenčeta, promičem između ptica, odjednom mi više ne smeta bangava noga niti sažaljivi pogled ljudi. Ovde je bezljudno.
Milanković, Milutin - KROZ VASIONU I VEKOVE
porodilje nalazio i astrolog Moren da bi, u trenutku porođaja, tačno odredio konstelaciju zvezda i sastavio horoskop novorođenčeta. Najveći astronom šesnaestoga veka, Tiho Brahe, bio je Haldejac od glave do pete.