Lazarević, Laza K. - PRIPOVETKE
Redom, redom! — Potresa me, dakle, težina situacije — kratko i jasno! Potresa me moj odnos prema predmetu pažnje, moji lični odnosi, pa moji familijarni odnosi.
A tamo iza očiju nešto bezgranično šuplje, gde izvesno nisam bio više ja. — Videh da je odnos naš kao nožem presečen, da više ne mogu natrag.
Afrika
Ali je i idenje ženi i ljudožerstvo ono čime se ljudi samo služe u ime fetiša, dok je odnos između ljudi, muških, pravi plemenski odnos od koga i sam fetiš zavisi.
i idenje ženi i ljudožerstvo ono čime se ljudi samo služe u ime fetiša, dok je odnos između ljudi, muških, pravi plemenski odnos od koga i sam fetiš zavisi. Slična stvar se događa i u ženskome čovečanstvu koje vodi svoj život plemena za sebe.
Cvijić, Jovan - PSIHIČKE OSOBINE JUŽNIH SLOVENA
Međutim je moral u užem smislu, u pogledu na odnos između ljudi i žena, čvršći kod pravoslavnih u centralnom tipu nego kod pomenutih katolika.
Crnjanski, Miloš - Seobe 1
Nikuda nije izlazila i mnogo je plakala. Iako je njen odnos prema svetu bio tako prost i običan, zemaljski, odnos njen prema deveru, kao i prema mužu, nije bio ni tako običan, ni
Nikuda nije izlazila i mnogo je plakala. Iako je njen odnos prema svetu bio tako prost i običan, zemaljski, odnos njen prema deveru, kao i prema mužu, nije bio ni tako običan, ni tako prost, već prilično nadzemaljski.
Trebješanin, Žarko - PREDSTAVA O DETETU U SRPSKOJ KULTURI
(SAKRALNI) MODEL DETETA I ODRASTANjA 206 SVETOVNI MODEL DETETA I RAZVOJA LIČNOSTI 213 MEĐUSOBNI ODNOS DVA NARODNA MODELA RAZVOJA DETETA 218 NARODNI I NAUČNI MODELI RAZVOJA DETETA 220 REČ NA KRAJU: ANTROPOLOŠKI SMISAO
U okolini Bujanovca devojke sutradan po svadbi igraju u zatvorenom prostoru imitirajući polni odnos.²⁰ Magijska logika („isto proizvodi isto“) stoji i u osnovi ritualnog razvezivanja čvorova, zavezaka na odeći mlade,
Na Đurđevdan ujutru, supruzi kojima se ne daju deca „valja se“ da imaju polni odnos pa će, veruju u Gruži, uskoro i oni imati dece.
U magiji za plodnost, nerotkinje se koriste uglavnom pozitivnim magijskim propisima (ovde je odnos čini:tabu = 6:1), da bi ostvarile željeni cilj — začeće.
praćeno je prvenstveno osećanjima radosti i sreće, ali i nekim drugim, negativnim osećanjima, što otkriva ambivalentan odnos ljudi u tradicijskim zajednicama prema novorođenčetu.
Isti ovaj odnos prema detetu ispoljava se i u nekim regionalnim dijalektima našeg jezika. U timočkom govoru, na primer, reč „pupavko“
Narod uočava da je za razvoj deteta važna sredina u kojoj ono raste, kao i odnos te sredine prema njemu. Ali s obzirom da poslovica sažima i uopštava ono što je neposredno iskustvo, razumljivo je što
U srpskoj patrijarhalnoj kulturi drugi važan princip hijerarhije (osim muško — ženskog odnosa) jeste odnos stariji — mlađi. Autoritet u ovoj zajednici počiva na uzrasnom dobu, tj.
Pozitivno određenje dobrog domaćina sadrži, pre svega, njegov dobar odnos sa ukućanima, sa spoljnim svetom i poželjne karakteristike ličnosti.
negativni atributi, odnosno negativan pol binarnih opozicija koje su u verovanjima, običajima i predanjima vezani za odnos muško — žensko.
i manje vredna, dužna je da se strogo pridržava izvesnih pravila i tabua patrijarhalne kulture koji regulišu njen odnos prema muškim pripadnicima ove kulture.
“³¹ Ovom osobito nepovoljnom i neravnopravnom položaju supruge valja posvetiti posebnu pažnju, s obzirom da je taj odnos veoma važan za razumevanje strukture i dinamike moći u porodici, kao i za dublje poznavanje odnosa roditelji — deca.
Kapor, Momo - NAJBOLJE GODINE I DRUGE PRIČE
Odvezao se taksijem do grada. Ljudi su se promenili, ali ravnica kroz koju se vozio ostala je ista, nepromenjena. Isti odnos neba i poorane, podatno rastresite, masne crnice, koja se puši očekujući da je prekrije noć. Njegova zemlja. Zemlja.
ophođenju i gostoljubivosti što se hladila, smatrajući da je i sam postao građanin male varoši, zasluživši tako prisniji odnos.
Matavulj, Simo - USKOK
Iako mu iz toga povijedanja ne bješe jasniji odnos vladičin prema narodu, iako razabra da je nesređenost u zemlji gora nego što dotle zamišljaše, ipak osjećaše da je taj
Danojlić, Milovan - NAIVNA PESMA
svog stvaralaštva, već kao prirodnu susednu sredinu u kojoj bi njegova reč mogla povoljno, to jest tačno da odjekne. Odnos je, očito, složeniji no što se Kročeu, koji se tim pitanjem pozabavio usput, učinilo.
Konačno, Tolstojevo iskustvo, i, još više, pisaca socijalističkog realizma, upućuje nas na skeptičan odnos i prema ozbiljnije zasnovanim vaspitnim programima.
slabih stvaralaca što su se namnožili u ovoj od kritike nedovoljno nadziravanoj oblasti mnoge je navelo na prezriv odnos prema toj, nižoj vrsti pesničkog izražavanja; malobrojni bolji pesnici koji su se dečjom pesmom bavili gledani su s
17 VI Kad se stvari ovako postave, moguće je ustanoviti pravi odnos koji naivna pesma prema detetu ima. Znamo da mu se često poimence obraća, a to čini između ostalog i zato što dete
Kao kakav dežurni pesnik, spreman da se u svako doba dana i noći odazove na poziv. Ovakav odnos prema poeziji, srdačna raspričanost i vezanost za svakodnevno i prolazno, već u onom trenutku bili su štetni za bolji
(Ne da Đuka jabuka); prvo naučeno slovo (Mala); iskušavanje prve cigarete (Kako bi); razmaženost (Materina maza); odnos dečaka prema devojčici (Narav se menja); pusti dečji snovi (Da sam ja kralj); lenjost (Gaša); sklonost ka kinđurenju i
egocentrizma, čas zakasnelog larpurlartizma, Radovića posebno iritira; njegova dečja pesma kritika je te svesti. Odnos prema rečima i stvaralačkom procesu uopšte tu se bitno pojednostavljuje.
zamišljen kao i svaki za trenutak klonuli igrač, pesnik izgovara svoju setu, kojom se, donekle, razjašnjava i njegov odnos prema poeziji uopšte, i razlozi njegovog opredeljenja, njegove ironične vizije sveta, te naročitog, izdvojenog odnosa
Skerlić, Jovan - ISTORIJA NOVE SRPSKE KNJIŽEVNOSTI
Ovde je pisano slobodnije, i za publiku već upućenu u književnost. Između školskog i ovog izdanja ove knjige isti je odnos kao između izdanja u Larusovoj zbirci, lіvre de l̒Elève i livre du Oaître.
Kapor, Momo - BELEŠKE JEDNE ANE
Mama i matori s roditeljskim smeškom tipa „Mi smo s Anom drugovi, nemamo onaj ukočeni roditeljski odnos!“ stoje i cvrkuću: — Vratili smo se nešto ranije... — kao da to nije očigledno.
Jakovljević, Stevan - SRPSKA TRILOGIJA 1
Disciplina se održala iako između oficira i vojnika vlada drugarski odnos. A može biti da je to prijateljstvo između prostoga redova i oficira najviše uticalo na moral.
Danojlić, Milovan - KAKO SPAVAJU TRAMVAJI I DRUGE PESME
Za sve je znao protivutuk, Svakom je istinu gurao pod nos. Ponosim se što sam mu čukununuk, Mada neobičan naš je odnos: Nikad me za obraz ne uštinu, Samo ga slutim, kroz magluštinu.
MOJ NOS Moj nos jeste moj ponos Sa celom planetom odnos Održava, skuplja se, širi se I najdalje hvata mirise... Osetiće koru somuna Od Carigrada, i od Soluna, Zapršku od
Simović, Ljubomir - ČUDO U ŠARGANU
Dobro bi bilo da smo je rekvirirali, makar na pósata... MANOJLO: Fini odnos prema civilnom stanovništvu, nema šta! TANASKO: Ja bi je slatko utefteriso! Stalno, nesrećnica, priča o udaji!
Milanković, Milutin - KROZ CARSTVO NAUKA
Naslućivao sam da iza ovog odnosa leži prikriveno nešto važnije i opštije. „Postavio sam sebi pitanje da li takav odnos između kateta i hipotenuze postoji i kod drugih pravouglih trouglova.
Ubrzo iza toga uvideh da i za brojeve 8, 15, 17 važi isti takav odnos. Malo po malo nađoh još nekoliko takvih brojeva.
„O, kamo sreće da nisam ime Demokritovo nikad ni čuo!“, uzviknuo je Avgustin. Odnos naše duše prema Bogu, to je trebalo upoznati - i ništa više. Sve što protivureči Svetom pismu pogrešno je.
To je imalo za posledicu da je međusobni odnos ovih dvaju osnivača heliocentričnog sistema ostao dugo neosvetljen, iako ga je Aleksander Humbolt pravilno shvatio i
Vasić, Dragiša - SABRANE PRIPOVETKE
kako je uvek bilo i kako će uvek biti, i s nama se dešavalo sve ono što se dešava među verenicima, naročito kad ovaj odnos traje nešto duže nego što bi trebalo. Svakako bilo je i mučnih trenutaka zbog moje ljubomore.
Desnica, Vladan - Proljeća Ivana Galeba
i „bezgraničnim” — i opet nije nego atom nokta nekog bića još višeg reda; a ovo, sa svoje strane, dolazi u isti takav odnos prema jednom još višem svijetu. I tako bez kraja i konca. Od tih zamišljanja hvatale su omaglice i ponestajao dah.
Čudio sam se kako tuđi upljuvak može da utječe na naš unutrašnji već riješen i određen odnos. I zbilja: više nisam mogao mirne savjesti ni nazivati ni ne nazivati Petra Glavonjom!
S druge strane, imamo svu silu muzike po kojoj se odlično pleše, ali to nije muzika. Sličan je odnos i između poetskog djela u dramskom obliku i scenskog djela.
Samo za razliku od njih, kod mene je odnos narod—vlast ponešto drukčiji. Vlast je, kažu, potekla od naroda, od ljudi. Ali čim se ona osovila na svoje vlastite
Eto, samo to. Ali on me sigurno ne bi razumio. Svejedno! Glavno je da ja njega razumijem. Za odnos između dva čovjeka može da bude sasvim dovoljno da samo jedan od njih onog drugog razumije. Mlad je.
Pupin, Mihajlo - Sa pašnjaka do naučenjaka
Nikad ranije nisam imao prilike da posmatram skladne odnose između američkih mladića i devojaka. U biti to je bio odnos starijeg brata koji se brine o sigurnosti, udobnosti i sreći svoje sestre i sve mi je to ličilo na sličan odnos uzidan
je bio odnos starijeg brata koji se brine o sigurnosti, udobnosti i sreći svoje sestre i sve mi je to ličilo na sličan odnos uzidan u srpskim narodnim pesmama.
Kada jednom ostvari takav uticaj, ona postaje njegova proročica i nikakvo dalje školovanje neće poremetiti taj odnos. Često sam razmišljao o jednoj staroj ideji na koju sam prvi put došao kad sam bio student u Kembridžu.
Njegov odnos prema apstraktnim naukama i njenom odnosu prema industriji najbolje se može prikazati ako se uzme u obzir činjenica koja
elektricitet skoncentrisan u sitnim telima koje danas nazivamo elektronima, koji se kreću velikim brzinama, i da se odnos električnog opterećenja i mase elektrona može eksperimentalno odrediti, a taj odnos je, pod normalnim uslovima određena
se kreću velikim brzinama, i da se odnos električnog opterećenja i mase elektrona može eksperimentalno odrediti, a taj odnos je, pod normalnim uslovima određena i nepromenljiva veličina.
Pretpostavljajući da su sfernog oblika, on je izračunao odnos njihovog opterećenja i mase, na osnovu Faradej-Maksvelove elektromagnetne teorije.
Dž. Tomsona, odnos između mase i brzine elektrona. Ispalo je čudno, ali nađeno je da, po svoj verovatnoći, elektron sadrži samo masu koja
Ovakav odnos i shvatanje nauke imala je i grupa američkih filantropa i industrijalaca koji su imali smisao za opšte dobro, kao što
državni organizam u kome svaka individua doprinosi svoj određeni deo telesnom i umnom delovanju čitavog organizma. Odnos pojedinaca prema društvu u idealnoj demokratiji, kako ja to zamišljam, bio bi sličan odnosu naših ćelija prema našem
Petković, Novica - SLOVENSKE PČELE U GRAČANICI
Različit odnos prema budućnosti kod oba sagovornika možemo uporediti sa nekom od onih stotinu noga koje naša metaforička stonoga
I kad ovaj odnos letimično osvetlimo na primeru uzetom iz poezije Vaska Pope, moći ćemo da govorimo i o onoj snazi poezije kojom se
Pri tome najpre imam u vidu da se iz pojedinih „regija“ jasno oseća spoljašnji odnos (odnos različitosti, čak i izvesne relativno shvaćene tuđosti) prema onom području gde su sticajem geoistorijskih
Pri tome najpre imam u vidu da se iz pojedinih „regija“ jasno oseća spoljašnji odnos (odnos različitosti, čak i izvesne relativno shvaćene tuđosti) prema onom području gde su sticajem geoistorijskih okolnosti
„Surova“ je sa stanovišta modernog individualizma i humanizma, na šta se Isidora Sekulić stalno poziva osuđujući stari odnos prema deci i zalažući se za novo vaspitanje. „Sirova“, međutim, ili „divlja“ ta kultura nikako nije.
Za najopštije razumevanje jedne kulture važno je znati kakav je u njoj tipičan odnos prema vremenu i prostoru. Ta pitanja nisu apstraktna, kao što na prvi pogled može izgledati.
To je nesumnjivo kultura jer nam ona nikada ne prikriva, nego otvara pogled na odnos između jezika i književnosti, književnosti i drugih umetnosti, književnosti kao kulturne ustanove prema ostalim
I pojam autora i autorstva, i pojam čitaoca, i shvatanje teksta, granice koja deli književne od neknjiževnih tekstova, i odnos prema tradicionalnom i novom, i razlikovanje originala i prevoda, svoga sopstvenog i tuđeg, sve je to pre suprotno nego
Ko to nije shvatio, presudio je samom sebi.“3 Pri tome on očigledno ne misli na opšti odnos između poezije i jezika (kao njenog medijuma) koji ističu moderne teorije pesništva, nego na pojavu koja karakteriše
Zato se i na sintaksičko opkoračenje stiha gleda kao na odstupanje, grešku ili nespretnost, a u nešto blažoj meri je odnos i prema opkoračenju cezure, pri čemu je jasno da se u načelu njeno narušavanje ne dopušta.
Ali je odnos između jezika i poezije, pa i umetničke proze, zamršeniji nego što smo ga mi ovde opisali. Njihov razvoj ne mora teći
Već smo imali prilike da istaknemo kako je on u izvrsnoj pesmi „Tamnica“ dosledno zamenjivao ništa manje nego odnos agensa i pacijensa.
Petković, Novica - Dva srpska romana (studije o Seobama i Nečistoj krvi)
38 Naposletku, kad se pažljivije pogleda, vidi se da je nagovešten i poseban odnos prema glavnoj junakinji: za ostale likove jednostavno se kaže da se „znalo i pričalo”, dok se za Sofku upotrebljava već
U njoj, nestabilnoj i neotpornoj, jače su otiske ostavljali: prvo, promenljiv odnos između autora i likova; potom, takođe promenljiv odnos između samih likova; najzad, individualna a trerutačna
i neotpornoj, jače su otiske ostavljali: prvo, promenljiv odnos između autora i likova; potom, takođe promenljiv odnos između samih likova; najzad, individualna a trerutačna percepcija iz ugla nekog lika onako kako ju je pisac u tom času
Trenutni odnos između onog ko govori (ja), kome se govori (ti) i na koga se upućuje izvan govornog čina (on) izrastao je u primarni
Pomeranja i narušavanja zadiru u odnos među rečeničnim delovima (pojava anakoluta), zadiru u njihov redosled i uopšte u red reči (različne inverzije); uz to
A sve to bilo je ona, Sofka [. . . ]”. 148 Okrećući ljubav u mržnju, on je u isti mah i nežni odnos prema Sofki okrenuo u sadizam.
Štaviše, isti odnos prema sebi oseća i kod majke: „A da je zaista sva ta njihova ljubav bila više radi oca joj nego radi nje same, Sofke, ona
Kao što je poznato, takva se svest može steći, a junakinja je doista i stiče iz odnos koji drugi, najviše bliski ljudi imaju prema njoj; recimo, iz pažnje, nežnosti, ljubavi koje joj svakodnevno još kao
Ako se, međutim, nešto pomnije osmotri odnos između ova dva lika,217 može se saznati o osobinama teksta više nego što bi se očekivalo.
Ali, što pripovedanje više odmiče, odnos između njih postaje sve nejasniji, jer se uvećavaju nagoveštaji da Čarnojević nije zasebno lice, nego Rajićev dvojnik.
232 S jedne ravni pripovedanja potiče jedan, s druge drugi vrednosni stav, pri čemu se njihov odnos može opisati kao odnos uzajamnog dopunjavanja: što se više besmisla, nemira i uzaludnosti oseća na prvoj ravni, utoliko
232 S jedne ravni pripovedanja potiče jedan, s druge drugi vrednosni stav, pri čemu se njihov odnos može opisati kao odnos uzajamnog dopunjavanja: što se više besmisla, nemira i uzaludnosti oseća na prvoj ravni, utoliko se dublje traga za
Petrović, Rastko - AFRIKA
Ali je i idenje ženi i ljudožerstvo ono čime se ljudi samo služe u ime fetiša, dok je odnos između ljudi, muških, pravi plemenski odnos od koga i sam fetiš zavisi.
i idenje ženi i ljudožerstvo ono čime se ljudi samo služe u ime fetiša, dok je odnos između ljudi, muških, pravi plemenski odnos od koga i sam fetiš zavisi. Slična stvar se događa i u ženskome čovečanstvu koje vodi svoj život plemena za sebe.
Leskovac, Mladen - STARIJA SRPSKA POEZIJA
to samo poetska obrada potresne i poetične istorijske legende, izdvojene od stvarnih događaja i već i nevezive s njima. Odnos tih pesnika prema Srbiji manje je precizan i prečišćen, iz različitih uzroka, i kao da se kult Srbije — posle izvesnog
Jedino sam dopustio sebi nešto slobodniji odnos prema njihovoj interpunkciji; ni tu, međutim, nisam išao predaleko. Glavna moja pomoć u orijentaciji predbrankovskog
Ivić, Pavle (sa grupom autora) - Kratka istorija srpske književnosti
U jugoslovenskoj državi, stvorenoj 1918. godine, izmenio se odnos Srba i Hrvata prema zajedničkom književnom jeziku. U 19.
seriju srpskih biografija pričajući o svom ocu Stefanu Nemanji kao o ocu naroda i slikajući jedan patrijarhalan odnos između vladara i podanika.
Ali za ubedljivost Nemanjinog lika i živ emotivan odnos prema njemu, koji doživljava i savremeni čitalac, ima se zahvaliti iskrenoj Savinoj ljubavi i divljenju prema izuzetnom ocu.
Osnov Domentijanovog viđenja svetog Save jeste odnos čoveka i njegove otadžbine, verovatno jedinstven u evropskoj književnosti sredinom 13. veka.
veka. U Danilovom delu je stoga u prvom planu čovek i njegov odnos prema dobru i zlu, a istorija je fon na kome se rešavaju pitanja ličnosti, morala, ideja.
U obilju motiva srpske narodne lirike treba istaći često ponavljani motiv beskrajne ljubavi sestre prema bratu, nežni odnos snahe i devera, uzdizanje devojačke časti, što osvetljava vedriju stranu patrijarhalne kulture.
u romanu Nečista krv (1910) nije tako smelo ponirao u duševni i čulni život, niti je s toliko dramatičnosti prikazao odnos između kolektivnih zabrana koje nameće kultura i individualnog, osećajnog, pa i telesnog.
Milanković, Milutin - KROZ VASIONU I VEKOVE
li u tom trenutku ugao što ga čine prave uperene iz našeg oka prema Suncu odnosno Mesecu, onda nam taj ugao daje i odnos stranica onog trougla.
To bi se odmah osetilo! Odnos godišnjih doba izmenio bi se, mi bismo mogli doživeti ledena doba, jača i strašnija nego ona koja je Zemlja već
Opačić, Zorana - ANTOLOGIJA SRPSKE POEZIJE ZA DECU PREDZMAJEVSKOG PERIODA
takođe peva o suočavanju infantilne svesti sa stvarnošću i razočarenju koje ono donosi, ali kroz znatno blažu situaciju; odnos jave i sna.
Sekulić, Isidora - Kronika palanačkog groblja
ne toliko ličnost koliko tip: ili nekog Boška, ili bar čoveka koji će biti sličan onima što silaze s planine. Odnos njen prema Srbi bio je stoga svima nepoznat; čak je i gospodin Joksim kasno prozreo stvar; palanka je nije slutila.
Ali taj trenutak! Do tog trenutka je odnos između čoveka koji novac zove, i novca, doista mističan. Čovek mora misliti na novac sa isključenjem svega, kao na
Novac onda stane dolaziti načinom koji isključuje sve računice, navire kroz prozore i na vrata. Tek kad ga zbereš, odnos se ohladi, novac se ohladi, nije više drugo do sredstvo, a ti više nisi onaj koji je živeo neko vreme s novcem kao s
sud su kuća do kuće, „vide jedno drugom u trbu” — Savi došlo utoliko milije: bliži mu i svojskiji mali čovek, topliji odnos će biti uz sirotinjski sporazum. S tim se, međutim, nije mogla složiti nijedna ženska strana.
Nušić, Branislav - AUTOBIOGRAFIJA
Šteta je što se danas izgubio taj idilski odnos između učitelja i đaka, pa na taj način izgubila i mera kojom bi se dala ceniti pismenost, te je otuda valjda i dobila
Jakovljević, Stevan - SRPSKA TRILOGIJA 2
A ja tonem. Ali ja se ipak ne dam. Naprežem onaj zadnji krajičak svesti da bih shvatio svoj odnos prema okolnim predmetima. Stiže najzad i taj naš voz. Neki vojnici uneše me u zažareni vagon.
Petrović, Rastko - PESME
Moj se duh, čak i jedan deo samo mog života, sad mnogo više buni na pomisao: da je moj odnos religioznosti bačen jednim svojim krakom u napred u ništavilo, i da nikakav princip nije s one njegove strane.
Đurić, Vojislav - ANTOLOGIJA NARODNIH JUNAČKIH PESAMA
Ako se to odnosi na razne rodove u oblasti same umetnosti, još će manje začuditi da to važi za odnos čitave oblasti umetnosti prema opštem razvitku društva.
Čim se one specifikuju, već su objašnjene. Uzmimo, na primer, odnos grčke umetnosti, a potom Šekspira, prema sadašnjici.
Dakle, ni u kojem slučaju to ne može biti takav društveni razvitak koji isključuje svaki mitološki odnos prema prirodi, svako mitologiziranje prirode, koji, dakle, od umetnika zahteva fantaziju nezavisnu od mitologije.
Otkud bi onda proisticali oni strasni tonovi bola i radosti, onaj vatreni odnos prema ljudima i događajima, prema životu uopšte?
Ali je ona jedna celina po tome što ima jednu osnovnu, glavnu, centralnu temu: odnos našega naroda prema porobljivačima prema turskim feudalcima u prvom redu (Latini, Mađari i dr.
Kako to da se razume? Pre dolaska Turaka, pa i u prvo vreme turske vladavine, odnos naroda, odnos kmeta prema domaćoj državi, svakako, morao je biti mnogo drukčiji nego posle — u toku turske vladavine.
Kako to da se razume? Pre dolaska Turaka, pa i u prvo vreme turske vladavine, odnos naroda, odnos kmeta prema domaćoj državi, svakako, morao je biti mnogo drukčiji nego posle — u toku turske vladavine.
progovorila, i svaka je od toga trenutka bila ne izmišljeni lik, nego prvi, najaktivniji borac koji budi revolucionarni odnos prema mučnoj stvarnosti. Raspirivanju revolucionarnih raspoloženja služi sve, pa čak i religija.
No najizrazitiji je u ovome smislu odnos između Ahila i njegovog sina Neoptolema. Kad je Odisej došao u donji svet i sreo Ahila, vladara nad mrtvim junacima,
Ali to je više na reči nego na delu. U stvari, odnos je duboko neprijateljski. Car drži godinama Marka u tamnici. Marko ubija na hiljade vernih carevih podanika.
Prema nasilnicima oni su morali biti nasilnici. Svoj surovi odnos prema Turčinu svaki hajduk mogao je da opravda rečima kojima je Vuk Mićunović u Negoševu Gorskom vijencu napravio
I zato što je taj odnos takav muslimanske pesme u kojima se opevaju hajdučki porazi zvuče kao pesme u kojima se proslavljaju eksploatatori i