Cvijić, Jovan - PSIHIČKE OSOBINE JUŽNIH SLOVENA
GLAVA: VARIJETETI ISTOČNOBALKANSKOG TIPA 175 PETNAESTA GLAVA: RAZVITAK PSIHIČKIH OSOBINA U TOKU ISTORIJE 178 PETI DEO: PANONSKI TIP 188 ŠESNAESTA GLAVA: VARIJETETI RELjEFA I EKONOMSKOG ŽIVOTA.
vekovima pod turskim jarmom; Hrvati i Slovenci su još duže bili pod vladom i uticajem Nemačke i Madžarske; Vrlo dugo i panonski Srbi. Pod tuđom se upravom ne može uspešno učestvovati u kulturnom stvaranju.
šopskim se pojasom produžava do Dunava; istočnobalkanski, kome pripada stanovništvo obe istočne strane Balkana; najzad panonski tip, koji obuhvata južnoslovensko stanovništvo nastanjeno najvećim delom izvan Poluostrva, u Panonskoj niziji.
tip Varijetet donjodunavske ploče Varijetet Srednje gore Rumelijsko-trački varijetet Pomački varijetet Panonski tip Slavonski varijetet Sremsko-banatski varijetet Slovenački ili alpijski varijetet.
nije se onako razvijalo kako su se od srednjeg veka do danas razvijali drugi južnoslovenski tipovi, naročito dinarski i panonski. Srednjovekovna istorija nije ostavila u njihovoj svesti dubokih nacionalnih tragova.
PETI DEO: PANONSKI TIP ŠESNAESTA GLAVA: VARIJETETI RELjEFA I EKONOMSKOG ŽIVOTA. NASELjAVANjE Banatsko-bačka ravnica. — Sremsko-slavonska
Naprotiv, panonski su Srbi, kao i dinarski, čuvali uspomene iz svoje prošlosti; kod njih je nacionalno osećanje bilo već vrlo jako u doba
U Novijim krajevima koje su zauzeli panonski Srbi su bili bliže slovenskoj i pravoslavnoj Rusiji. Izloženi verskim progonima, tražili su potpore.