Cvijić, Jovan - PSIHIČKE OSOBINE JUŽNIH SLOVENA
u Drimkolu blizu Struge, i to poglavito oko planine Jablanice, dalje u Prespi, u Marijovu istočno od Bitolja, u okolini Prilepa, naročito u selu Krapi, najzad u Meglenu i u planinskom kraju gornje Bregalnice.
Predanja i nacionalna svest Amorfna slovenska masa i balkanska duša. — Između Prilepa, Soluna i Meste (možda i još dalje na istok) centralni je tip sačuvao fizičke i psihičke osobine nasleđene od ranijih
Izuzevši u kosovsko-metohijskoj oblasti i dalje do Prilepa ovi ljudi nisu imali u narodnim pesmama nikakvog nacionalnog imena: oni su bili samo „risjani“.
Kratova, koji je podigao Oliver, veliki vlastelin cara Dušana; nagoričanske crkve kod Kumanova, manastir Treskavac kod Prilepa, itd. U ovoj su oblasti i prestonice srpske države nemanjićkog doba, kao: Skoplje, Prizren, Priština.
Južno od Prilepa su srpske istorijske uspomene sve bleđe. Ipak u bitoljskoj kotlini još znaju srpske kralske pesme i očuvali su uspomenu
Veliki broj starih makedonskih porodica (iz Velesa, iz Prilepa, iz Ohrida itd.), koje su živele u Srbiji osećale su se uvek kao Srbi.
Stanovništvo prave Makedonije južno od Velesa i Prilepa nije nikakva prepreka srpskom širenju na jug. Dok ono ima vrlo nejasne tragove srpske nacionalne svesti, nema,
Sve više se pristaje uz mišljenje V. Jagića, po kome su dijalekti južno od Prilepa prelaz između srpsko-hrvatskog i bugarskog. Šopovi zapadne Bugarske su neosporno po jeziku bliži Srbima nego Bugarima.
Osobito je interesantna istočna granica ovoga varijeteta, kod Prilepa. Tu se, između ovoga varijeteta i moravsko-vardarskog, umeće jedna 15—20 km široka, stenovita i nenaseljena zona.
Idući od Prilepa preko presedline Prisata za veleške oblasti Babunu i Has najpre se nailazi na golo zemljište koje se blago penje,
Severni deo ove kotline, od Bakarnog gumna kod Topolčana do Prilepa i Kruševa, zauzimaju Sloveni koji su pripadali starom plemenu Brsjacima.
I samo njihovo ime se sa vremenom izgubilo. Poznate su samo oblasti u kojima su sedeli. Tako seljaci iz okoline Prilepa i Kruševa ne znaju da su Brsjaci.
Petković, Vladislav Dis - PESME
Zagrlismo Srbe s Kosova i Skoplja, Velesa, Prilepa, Bitolja i Debra; Oživesmo prošlost, mačeve i koplja, I krune i mitre i pobožnog sebra.
Sad od Kumanova, Markova Prilepa, I od Gračanice do Bitolja ravna Ukinuta ruka crna i svirepa, Oživela naša carevina davna.
Oni su ostali ispred Kumanova, Merdara, Prilepa i oko Bitolja, Kao mrtva straža pokolenja nova, K'o živi grobovi, kao zlatna slova, K'o dovršen zavet sa Kosova polja.
Čajkanović, Veselin - REČNIK SRPSKIH NARODNIH VEROVANJA O BILJKAMA
S. je vilinsko cveće. Prema jednoj skaski iz Prilepa, svrake idu u neku pustu planinu, u koju ljudi nemaju pristupa, i tu, za vile, beru s.
one su u svakom kraju određene i poznate: na primer, u Gornjoj Pčinji hrastovi (SEZ, 68, 103), u kotlini između Bitolja i Prilepa neka drveta »kraj crkava, džamija, starih grobova« (ZNŽOJS, 43, 647), u Skopskoj crnoj gori hrast, brest i klen (GEI,
Đurić, Vojislav - ANTOLOGIJA NARODNIH JUNAČKIH PESAMA
Kad to začu od Prilepa Marko, on tad pušća svoje bojno koplje svome Šarcu između ušiju deli-Musi u prsi junačke; na topuz ga Musa