Cvijić, Jovan - PSIHIČKE OSOBINE JUŽNIH SLOVENA
Takav je slučaj bio sa Južnim Slovenima koji su na geografskom položaju, najopasnijem što može biti gde su imali da se odupiru turskom nadiranju s jedne i
su prvi grupisali ove narode pod imenom Južnih Slovena nasuprot drugim slovenskim narodima, Istočnim i Zapadnim Slovenima.
Najzad će promatrač zapaziti pored nekih osobina zajedničkih svima Južnim Slovenima, neko duhovno stanje svojstveno Bugarima, koje odvaja ovo stanovništvo nekim bitnim crtama od svih drugih Južnih
Ono istočno stanovništvo stvorilo je u srednjem veku bugarsku državu, koja je sa zapadnim Južnim Slovenima, naročito sa Srbima, imala malo drugih dodira osim suparništva i borbi.
Propuštena je povoljna prilika pre 1878. godine da se Bugari ujedine sa drugim Južnim Slovenima. Sada, odmah posle ratova od 1913. i 1915. god. to je nemogućnost, to je utopija.
Svi pokušaji ove vrste osuđeni su na neuspeh. I pored toga nije nemogućno da Bugari priđu zapadnim Južnim Slovenima u daljoj ili bližoj budućnosti.
U naukama koje se bave Balkanskim poluostrvom i Južnim Slovenima ispoljila su se široka i originalna shvatanja. U neprekidnom dodiru sa narodnim životom nauka je dala osnove nacionalnom
To je nešto više nego prosta želja za naukom kakva se često zapaža kod mladih naroda. Nigde među Južnim Slovenima nema toliko samouka kao među Erama. Nepismeni su retki. Što im škola nije dala teže da sami postignu.
Hercegovački trgovci, zatim trgovci iz Tuzle, Brčkog i Sarajeva dolaze u red najpreduzimljivijih među Južnim Slovenima. Jedna osobina prevlađuje u svekolikom bošnjačkom mentalitetu.
Među zapadnim Južnim Slovenima su muhamedanski Dinarci, prihvativši islam i ugledajući se na Turke, najviše zahvaćeni „turcizmom“.
Zato su neki tragovi tursko-istočnjačke civilizacije među zapadnim Južnim Slovenima mnogobrojniji u Bosni i Hercegovini i u bivšem novopazarskom sandžaku nego u južnim i istočnim oblastima Poluostrva.
Ovo se južnoslovensko stanovništvo izmenilo pod uticajem mora i mediteranske klime: jedino su se među Slovenima neke grupe iz ovih krajeva prilagodile mediteranskom načinu života, tako da daju čuvene mornare.
Skerlić, Jovan - ISTORIJA NOVE SRPSKE KNJIŽEVNOSTI
1768. godine, pojavio se u Mlecima taj časopis, prvi ne samo među Srbima no i među svima Južnim Slovenima. Zavisan u svojoj sirotinji, strahujući da ne dođe u sukob sa kaluđerima, Orfelin se i na ovom delu nije potpisao.
Austrijskim Slovenima, pa i Srbima, romantizam, kao i racionalizam, došao je iz nemačkih izvora. Srbima je došao i posrednim putem, preko
lično nije verovao u budućnost Slovena i svoja dela pisao na nemačkom jeziku, on je svojim naučnim proučavanjima dao Slovenima jednu ideju o njihovoj prošlosti, kazao im ono što su nekada bili.
Dobrovski u svojim proučavanjima, naročito kada je izučavao pitanje ćirilice i latinice, stao se jako zanimati Južnim Slovenima, u prvom redu Srbima i Hrvatima.
Ne samo među Srbima no i među svim Slovenima on je taj posao radio bolje no iko, i njegove zbirke narodnih pesama zauzimaju prvo mesto u istoriji slovenskih
Crnjanski, Miloš - Lirika Itake
To će sad postati običaj u Evropi: čuditi se Slovenima, koji se više ničemu ne čude. Izvedoše me na saonicama u noć, van grada. Izar je tekao pod tankim, naboranim ledom.
Petković, Novica - SLOVENSKE PČELE U GRAČANICI
gramatičkih oblika, može se iz rane pesme „Iz kovnice izašav“ uzeti stih: „Zalutah razbojništvo stečeno u družbi sa Slovenima starim.
Todorović, Pera - DNEVNIK JEDNOG DOBROVOLJCA
i ona ih podržava i upotrebljuje ove ratoborne divljake kao žrtve, da pomoću njih održi svoje gospodstvo nad pokorenim Slovenima.
Ivić, Pavle (sa grupom autora) - Kratka istorija srpske književnosti
Jezik je stao na čisto srpsku osnovicu, emancipujući se od istorijske povezanosti s drugim pravoslavnim Slovenima. Sve se to odlično uklapalo u opštu kulturnu orijentaciju Srba u ono vreme.
slovenskom jeziku - staroslovenskom, koji je nadnacionalan, kao i literatura njime pisana, te se brzo i lako širi među Slovenima.
Posredstvom ove literature Srbi su, zajedno s ostalim pravoslavnim Slovenima, ulazili u širok krug evropsko-mediteranske kulture, na ovoj lektiri se vaspitavali u hrišćanskoj religioznosti i
Ovaj tip vladara oblikovan je prema Konstantinu Velikom, a među Slovenima pripadaju mu moravski knez Rastislav (9. vek), bugarski knez Boris (9. vek) i ruski knez Vladimir (10. vek).
Petrović, Rastko - PESME
Zalutah razbojništvo stečeno u družbi sa Slovenima starim, Odbacih poštenje nadajući se u bolje dane, Nisam hteo išta da naučim, niti za šta da marim, da se ičega