Sremac, Stevan - POP ĆIRA I POP SPIRA
E pa zar tu čovek da ne pobesni! Perso, on... pop Spira... okuražio se, pa on deklamuje na slovenski psalme pred ekselencijom; a ja, ja se spleo pa ni na srpskom ne znam ništa da beknem; ne bi znao u tom magnoveniju
Cvijić, Jovan - PSIHIČKE OSOBINE JUŽNIH SLOVENA
Konstatovali su da se neosetno razlikuju jezici kojima se govori od Ljubljane do Soluna i od Izonca do Crnog mora. Slovenski lingvisti su prvi grupisali ove narode pod imenom Južnih Slovena nasuprot drugim slovenskim narodima, Istočnim i
godine, od osnivanja južnoslovenskog kluba u Beogradu koji se nazvao Slovenski jug. Trebalo je zaista da Srbija postane bogatija da bi mogla održavati solidnu vojsku; da stekne ugleda svojim
Svaki koji ne zna da stanovnici tih sela govore slovenski morao bi ih smatrati za Aromune. Zna se za neke najstarije porodice u Galičniku da su aromunskog porekla.
Među ovim poslovenjenim Aromunima jedni govore pored slovenskog još i aromunski, drugi govore samo slovenski, ali su i kod jednih i drugih način života i psihologija skoro čisto aromunski.
Treći su slovensko-aromunski amalgam (mavrovska grupa i Mijaci), koji je po jeziku čisto slovenski, ali se u njemu osećaju aromunski tragovi i uticaji, počevši od tipa sela, kuće i nošnje pa do fizionomije i psihičkih
Ljudi znaju pored slovensko-makedonskog dijalekta i grčki jezik i imaju gotovo grčki mentalitet; žene govore samo slovenski i jedva su dodirnute uticajem grcizma.
skoro uvek istim putevima, koji su prolazili gornjom ivicom šumske zone, granicom između nje i alpijske suvatske zone. Slovenski pastiri su poznavali ove puteve i od njih su se sklanjali.
Ali su Arbanasi proširili pljačkanje i na kiridžije, kojima su otimali robu, stoku i novac. Onda su slovenski stočari, izgleda po ugledu na Cincare, promenili još jedanput zanimanje i odali se „pečalbi“.
Od Cincara su primili pečalbu najpre Mijaci mavrovske grupe. Svi su ostali slovenski pečalbari mlađi od ovih i njihova su sela sačuvala karakter zemljoradničkih naselja.
Ovo je pleme zahvatilo i župe Železnik i Poreč, a čini se, da su mu pripadali i slovenski stanovnici bitoljskog polja, Poljani.
U njemu se jasno razlikuju življi: turski, aromunski, grčko-aromunski i slovenski. Naprotiv, Prilep je od jednoga etničkog saliva, mada ima i nekoliko poslovenjenih aromunskih porodica i nekih koje se
Ali se među njima javljaju i slovenski plavi tipovi. Prema svemu ovome izlazi da je bar neki broj ovih porodica aromunskog porekla i da su one poslovenjene:
Kapor, Momo - NAJBOLJE GODINE I DRUGE PRIČE
Evo Beograda! Tu, iznad ušća, pobijen je prvi slovenski kolac i prikupljeno razbacano kamenje rimskog utvrđenja. Singidunum. Sin-gi-du-num. Sing. In. Dum. Dum. Dum.
Skerlić, Jovan - ISTORIJA NOVE SRPSKE KNJIŽEVNOSTI
I KNjIŽEVNE PRILIKE 160 REAKCIJA POSLE 1848 161 CENTRI SRPSKE AKTIVNOSTI 162 NEMAČKI ROMANTIZAM I SLOVENSKI ROMANTIČARI 163 UJEDINjENjA OMLADINA SRPSKA 166 OMLADINSKA IDEOLOGIJA 169 LISTOVI, ČASOPISI I ALMANASI 171 KNjIŽEVNI
Kroz školu je ipak prošao priličan broj mladih đakona, pa i odraslih sveštenika, koji su naučili slovenski i nešto latinski, i koji su svojim znanjem odskočili i u crkvi i u školi.
Ali sa školskim i književnim napretkom ruskoslovenski jezik sve više je zavlađivao. On se smatrao kao stari slovenski jezik, zvaničan jezik pravoslavne crkve, i crkveni ljudi trudili su se da što bolje pišu njime.
Našto mrtvi slovenski jezik, koji razume samo jedna mala manjina i koji je tuđ i nerazumljiv narodu? Učiti taj jezik znači gubiti dragoceno
pod naslovom Prorіcѕja і narecѕenja, koja ѕhtіuch i obderzavajuch і ѕam ѕebe ѕvakі і druge pouzdano upravljatі hoche. Slovenski naučenjaci toga doba, Dobrovski i Kopitar, obratili su pažnju na Muškatirovićevu knjigu, a Vuk Karadžić uneo je mnoge
« Talijanska kultura bila je u Dalmaciji svemoćna, i tek krajem tridesetih godina počeo se buditi slovenski duh, prvo srpski, kod pravoslavnih, sa pokretanjem Lюbitelя prosvѣšteniя, »srbsko-dalmatinskog almanaha« 1836, potom
Neprestano u pridvornoj službi kod mitropolita i u bogosloviji, gde predaje slovenski jezik, on čita, usavršava se, uči grčki i engleski.
On je nameravao da prevede Bibliju na srpski, da dâ jedan slovenski rečnik, i ostavio je u rukopisu slovensku gramatiku i srpsku bibliografiju.
Forma je usiljena, konvencionalna, jednolika, tuđa. Klasični kalupi u koje je silom ugurivan slovenski i srpski jezik, ona »slavenska riza« kojom je odevao svoje pesme, težak, usiljen, nepristupačan jezik kojim je pisao —
Upoznavši se 1841. sa Janom Kolarom, on je postao veliki slovenski rodoljub. Slobodnoga i liberalnoga duha, odvajajući veru od narodnosti, on je postao ubeđen i oduševljen Srbin.
NEMAČKI ROMANTIZAM I SLOVENSKI ROMANTIČARI Od kraja XVIII veka pa do polovine XIX romantizam je zahvatio sve evropske zemlje, iz Skandinavije i
preporoditelji propovedali svom narodu u borbi protiv Francuza i njihove kulture, počeli su, izmenivši samo imena, slovenski preporoditelji propovedati svojim slovenskim sunarodnicima, kojima je grozila opasnost od Nemaca i Mađara.
Milićević, Vuk - Bespuće
se da onaj zna još stotinu stvari o kojima može da priča po nekoliko sati i da mu probija glavu kako su Česi prvi slovenski narod. I ne smjede da ode. Međutim, poznanstvo je bilo obično i slučajno.
Ćopić, Branko - Bašta sljezove boje
plemena, tako sam bar ja davno zaključio u svojoj odlikaškoj gimnazijskoj glavi, smećući s uma da ni moji plavi slovenski preci nisu bili ništa manji razbojnici.
Pavlović, Miodrag - Srbija do kraja veka
je bila u Palestini Kantakuzin Dimitrije sedi na vrhu nrda za stolom pod šakom žubore grčka mora u guduri pred njim slovenski govor zvoni ko u rudniku grupmen Gospa prilazi stolu prvo o večnom danu onda o noći sneva i priklanja se zemlji Ona u
Danojlić, Milovan - KAKO SPAVAJU TRAMVAJI I DRUGE PESME
Inače, Mleci su dalji od Korduna i Kotara Ravnih. Budislav, a ne Budisav; ono slav Obeležava Slavene i rod slovenski sav! Iz Vrpolja je Vrpoljanin; a vrpoljac je vepar Utovljen onde, ili voz, u kojem se igra par-nepar.
Petković, Novica - SLOVENSKE PČELE U GRAČANICI
Tako se mi, na primer, iskreno čudimo kad prvi put vidimo kako naši neposredni slovenski susedi, Bugari, pri potvrđivanju klimaju glavom levodesno, a ne goredole, a oni se podjednako čude što mi pri odricanju
izađoh, navukoh na sebe nebo kao kaban, Pod glavu želje stare, da odmorim svoje udove džina; Okolo svuda poljana, slovenski vetar haban Duše sa gora.
Glavni junak pripovetke „Pustinjak i medenica“ (1921), koji kazuje o svom životu još dok su se naši slovenski preci pokrštavali, na samom se kraju kanda trza iza sna, jer se obreo u savremenom gradu: „Nalazio sam se na skoro
čitanju jedva naslućuje: iza Vida skriva se folklorno (uz uticaj hrišćanstva) božanstvo videla, možda i sam mitski slovenski Svantovid (Sventovit); iza devet sestara sluti se devet plodnih meseci; a to što svaka od njih premine na svadbenom
Ali se već prevodilac dvoumi. Recimo prevodilac na nama srodan slovenski jezik – ruski. U oba naša primera ne bi bilo lepo prevesti lepo kao krasivo.
evocira bežanje Srba sa Kosova u daleku Mađarsku): jer je on bog, jer je on bog sa nebeskim staništem, i jer je on slovenski bog.
kupole, kupole u hramu i perunikine krunice iz dalekoga i maglovitog sećanja izranja i odmah se zatim gubi pradrevni slovenski Perun.
Leskovac, Mladen - STARIJA SRPSKA POEZIJA
” Još je važan sledeći rezultat Ostojićevih analiza: „...dobiva (se) utisak da je slovenski tekst original, a srpski njegov prevod.
Ljubi moj je čvrst rojak, Lep slovenski je junak, Ljubi moj je Slave sin, Krepki sin planin. Mati me slovenska je Nježno dojila, V sladkem domoljubji me Je
Ivić, Pavle (sa grupom autora) - Kratka istorija srpske književnosti
Jezik kojim govore Srbi najčešće se u nauci naziva srpskohrvatskim. Njime se služe osim Srba i Hrvata i slovenski muslimani u Bosni i Hercegovini, kao i u Sandžaku (nekada Novopazarskom), odn.
jezik pripada slovenskoj grupi, jednoj od tri najveće grane indoevropske jezičke porodice, uz romansku i germansku. Slovenski jezici su uzajamno znatno razumljiviji od romanskih ili germanskih.
dva učena Vizantinca iz Soluna, braća Konstantin (docnije u kaluđerstvu Ćirilo) i Metodije, koji su odlično poznavali slovenski govor okoline svoga grada, preveli su, po naredbi vizantijskog cara Mihajla, najvažnije hrišćanske verske knjige na
govor okoline svoga grada, preveli su, po naredbi vizantijskog cara Mihajla, najvažnije hrišćanske verske knjige na slovenski.
Među glavnim prevodilačkim radionicama nalazili su se slovenski manastiri na Svetoj Gori od kojih je srpski, Hilandar, bio zadužbina Stefana Nemanje, rodonačelnika najznačajnije
književni jezik, u koji su ulazili neologizmi skovani po modelu grčkih reči, mahom onih apstraktnog značenja. Slovenski autori i sami su razvili, i široko praktikovali, umeće da stvaraju takve reči.
Pravni izrazi, uključujući terminologiju feudalnog društvenog ustrojstva, bili su po pravilu slovenski, nasleđeni iz davnina ili nastali na srpskom tlu.
Uz to je Karadžić, dosledno veran fonetskom načelu, isključio iz upotrebe ćirilsko slovo za onaj stari slovenski vokal čiji je različiti razvoj po dijalektima stvorio kontrast između ekavskog i ijekavskog izgovora u novoštokavskom
Ali, i sva ostala znanja iz tadašnjih nauka, istorijska, zemljopisna, medicinska, ulaze u ovaj opšti slovenski fond, a isto tako i poučna i zabavna lektira mediteransko-azijskog sveta, kao što su čuvena Knjiga o Varlaamu i
su prvi junaci slovenske književnosti bili tvorci slovenske pismenosti i književnog jezika, Ćirilo i Metodije i njihovi slovenski učenici, koje je mlada slovenska crkva smatrala svetiteljima.
Čajkanović, Veselin - REČNIK SRPSKIH NARODNIH VEROVANJA O BILJKAMA
grančica na dan Vrbice veliki je narodni praznik, koji je u vezi sa nošenjem litije. Praznik je svakako zajednički slovenski (»Verbnaja nedelja« ili »Verbnica«, kod Rusa), upor. Sofrić, 73.
i Nišavi« — »ostatak kulta medveda — mečke koja predstavlja božanstvo plodnosti i materinstva«, od koga je »nastao slovenski bog stoke Volos, koga je u hrišćanstvu zamenio sv. Naum i sv. Andreja« (ibіd., 192).
Petrović, Rastko - PESME
kovnice izađoh, navukoh na sebe nebo ko kaban, Pod glavu želje stare, da odmorim svoje udove džina; Okolo svuda poljana, slovenski vetar haban Duše sa gora.