Cvijić, Jovan - PSIHIČKE OSOBINE JUŽNIH SLOVENA
U mentalitetu ima nečeg arhaičnog, slovenskog. Svekoliko stanovništvo Istre i Kvarnera, naročito u Vinodolu, istočno od Rijeke, vrlo je vredno, mirno, uravnoteženo,
Docniji razvitak varoši bio je obeležen ovim dvojnim slovensko-romanskim pečatom. Izvršilo se stapanje latinskog i slovenskog duha, mešavina koja se uvek jasno zapažala, mada je stanovništvo brzo i potpuno postalo srpsko.
Zapaziće se da ima u ovom tipu slovenskog osećanja, malo neodređenog, ali neospornog. Ovo je snažan tip, znatne životne snage, čiju su slovensku osnovu manje
centralnog i istočnobalkanskog tipa ovi više-manje osamljeni slučajevi konkubinata bili su od uticaja na rasne osobine slovenskog stanovništva.
Među ovim poslovenjenim Aromunima jedni govore pored slovenskog još i aromunski, drugi govore samo slovenski, ali su i kod jednih i drugih način života i psihologija skoro čisto
zbog položaja u sredini slovenskog stanovništva; 2. zbog doseljavanja Slovena, naročito iz Debra i Mata; Z. zbog zajedničke vere.
Uopšte su Mijaci, koji sada predstavljaju određen tip, znatno drukčiji od tipova okolnog slovenskog stanovništva, postali mešavinom starog slovenskog stanovništva sa Srbima koji su se doselili s one strane Crnog Drima
sada predstavljaju određen tip, znatno drukčiji od tipova okolnog slovenskog stanovništva, postali mešavinom starog slovenskog stanovništva sa Srbima koji su se doselili s one strane Crnog Drima i s Aromunima. Stapanje je moglo ići ovako.
Najpre ima u obema, u predgrađima, veći deo slovenskog stanovništva, koje se bavi o zemljoradnji i ribolovu i uglavnome je psihički onakvo i onakvih tipova, kao opisano seosko
Ove veze sa stanovništvom primorja i sa zaleđem, koje je naseljeno samim Slovencima, objašnjavaju stalni priraštaj slovenskog stanovništva u Trstu u toku poslednjih desetina godina. U Trstu živi vrlo znatna južnoslovenska manjina.
Skerlić, Jovan - ISTORIJA NOVE SRPSKE KNJIŽEVNOSTI
On ga veliča ne samo kao najvećeg slovenskog vladara no i kao prosvećenog vladaoca, filozofa i reformatora na prestolu, koji iz svoje zemlje progoni glupost i
govorom srpskim, i otuda kod njega veliki broj nenarodnih reči i rečeničnih obrta, i to naročito iz ruskoslovenskog i slovenskog jezika, upravo iz ruskog jezika XVIII veka, u koji je, posle Petra Velikog, ušlo mnogo stranih i skovanih reči.
On se stalno bavio pitanjem o odnosu između srpskog i slovenskog jezika. Kada je u srpskoj književnosti Vuk Karadžić krenuo pitanje o jeziku i pravopisu, on će ostati po sredi.
Svi ti komadi, sa predmetima iz slovenske, naročito srpske istorije, imaju mnogo slovenskog i srpskog patriotizma, ali malo umetnosti i poezije.
1848. je vrhunac slovenskog osećanja kod Srba; posle toga to osećanje slabi, a isključivo srpsko nacionalno osećanje jača. Svakako, slovensko osećanje
u obliku individualizma, kod Srba se javio u vidu oslobođenja od školske literature i pedagogije, jakog nacionalizma, slovenskog i srpskog, vraćanja ka narodu, kulta narodne prošlosti i narodne poezije, subjektivizma, vlade »božanstvene strasti« u
da unese sve reči iz ranijih pomenutih »šokačkih rečnika«, isto tako mislio je da dâ dva rečnika, jedan rečnik učenog, slovenskog jezika, i jedan rečnik prostog narodnog, pa da se docnije oba rečnika sliju u jedan.
U predgovoru Novog zavjeta sam priznaje da je pozajmio iz slovenskog i ruskog jezika znatan broj reči, ili ih posrbio. (Na primer: slovenske reči: spasitelj, zakonik, zastupnik,
Pavlović, Miodrag - Srbija do kraja veka
KNjIŽEVNOSTI Miodrag Pavlović SRBIJA DO KRAJA VEKA VELIKA SKITIJA 6 SLOVENI POD PARNASOM 7 EPITAF SLOVENSKOG PRAPESNIKA 9 LOV 11 NAHOD 13 TUŽBALICA RATNIKA 15 U SAMOĆI TUŽBA 17 ČUDO S RAZBOJNICIMA 19 NOĆ 21 BOGUMILSKA
I naša će se golotinja u reči odenuti ko breza s proleća u lišće. EPITAF SLOVENSKOG PRAPESNIKA Zbog starih naših pesama u novoj me ovoj veri otpadnikom i vragom nazvaše.
Raičković, Stevan - KAMENA USPAVANKA
Gle: zlatno kube sred noćne vode. (To moje srce blešti u mraku.) Ja kao da vidim: po žitu i maku Slovenskog sebe koji ode. Ukopan, ali već s puklom uzom, Rastem li ja to vrhom glave Zaliven svojom srećnom suzom?
Vasić, Dragiša - SABRANE PRIPOVETKE
I, eto, sa takvim istim pogledima i nazorima dočekao je on i onu čuvenu i retku svečanost generalnog slovenskog sleta, o kojoj je napred bilo reči, i o kojoj osokoli tako reći na jedan čisto istorijski način, da mu je trebalo i
Petković, Novica - SLOVENSKE PČELE U GRAČANICI
nove postupke, a zanemarujemo da su osobito u književnosti aktuelizovane slike i značenja iz najstarijih slojeva slovenskog folklora i mita.
u vidu neke srpske i naročito ruske pisce, prve decenije XX veka mogle bi se s dobrim razlozima nazvati i vremenom slovenskog neomitologizma. Navešću dvatri sitna detalja kod jednog od najznačajnijih srpskih pesnika XX veka Momčila Nastasijevića.
i Hatidže Krnjević, da su iznutra ozračene nekim dubljim, možda zaista drevnim i mitološkim smislom, iz mnogobožačkoga slovenskog nasleđa. Sada taj smisao gube. Dva razumevanja pesme, očito je, nisu samo različita nego su i međusobno nepomirljiva.
Ali je, razume se, sunce, kao i vuk, potpuno prožeto i dopunskim značenjima poteklim iz slovenskog folklora i mitologije. Mi ih čak dosta lako otkrivamo, zato što ih ima svuda: u poeziji, prozi i esejima.
naglasiti, pored svih osobenosti nacionalnih tradicija, objedinjujuća područja, od srednjovekovnih početaka do obnove slovenskog mitopoetizma u avangardnim književnostima, napominjući da se, na primer, dela Momčila Nastasijevića i Rastka Petrovića
Leskovac, Mladen - STARIJA SRPSKA POEZIJA
Gorestni plač ustvari je slovenska obrada srpske pesme Orfelinove Plač Serbiji, ili, tačnije, Plač je srpska verzija slovenskog i ranijeg Gorestnog plača: „Imamo, dakle, dva Plača, koji su u sadržini jednaki ali su u različnoj, verzifikaciji i u
Ivić, Pavle (sa grupom autora) - Kratka istorija srpske književnosti
oblicima obredne književnosti i da je jezik literature obredni, sveti jezik Slovena, odredila je karakter daljeg slovenskog književnog stvaranja.