Afrika
Ima svoje potoke, svoje brzake, ima svoje spomenike. Spomenici su ogromni stubovi palmi rastureni po prostoru, ostali bez ijednoga lista, slični azbeškim visokim idolima.
I spomenici su džinovski crveni mravinjaci, tvrđave miliona termita, živi gradovi sa tornjevima i kulama, vidni još izdaleka.
Cvijić, Jovan - PSIHIČKE OSOBINE JUŽNIH SLOVENA
Ali u početku srednjega veka, neposredno posle slovenske najezde na Poluostrvu, istorijski spomenici pominju kao plemena Brsjake, Dragoviće i druge u slivu Vardara i Crnoga Drima.
Ipak se je ovo staro stanovništvo održalo u nekim vrlo sklonitim krajevima, naročito na ostrvu Krku, gde istorijski spomenici pominju 1504. godine „Vlahe“ pored Hrvata. Izgleda da je ovaj razvitak bio gotovo završen krajem XVIII veka.
Iz ovoga su doba najznatniji spomenici centralne oblasti, naročito crkve i manastiri; najpoznatiji su Gračanica, Dečani i Banjska, na Kosovu i u Metohiji,
Austrijski spomenici nazivaju ovo stanovništvo Ѕervіanі ѕeu Raѕcіanі. Docnije je austrijska birokratija (upravo činovništvo) počela sve ove
Oko 1700. godine spomenici pominju prepisivače Račane, po manastiru Rači u Srbiji, gde se živo radilo na tom prepisivanju. Mnogi su kaluđeri bili
Crnjanski, Miloš - Seobe 1
se počeo da spušta, Isakovič ih je nekako izveo na poljanu, ispod nekih plotova iza kojih se nazirahu turski nadgrobni spomenici, kao zaostali panjevi, u travi, sa nataknutim kamenim turbanima.
Maksimović, Desanka - TRAŽIM POMILOVANJE
groblja usamljena kojih se regrut samo katkad seti, za groblja bez suza i bez hlada, sa gdekojim znakom tvoje pošte, gde spomenici jednoliki kao šinjeli stoje jedan drugom iza potiljka, gde pevačice nema da sleti, kuda zaljubljeni ne dolaze da sakriju
Ilić, Vojislav J. - DEČJA ZBIRKA PESAMA
Stoleća tako se gube I kao talasi tonu u more večnosti tavne... Al' tvoje biserne kaplje kamena podnožja ljube, Gde spomenici stoje narodne prošlosti slavne.
Crnjanski, Miloš - Lirika Itake
U svakom slučaju, u Itebeju, kod crkve, i sad stoje tri kuće Crnjanskih, mojih bliskih rođaka. A uz crkvu nadgrobni spomenici Crnjanskih, na primer paroha Itebeja, Miloša Crnjanskog, koji je umro 1735. I drugih.
Pandurović, Sima - PESME
Dane naše sreće u života maju, Dane pozne tuge vodi sudbe kolo; Ako sam mnogo štošta već prebol’o, Spomenici dragi o tome još traju.
Popović, Bogdan - ANTOLOGIJA NOVIJE SRPSKE LIRIKE
Stoleća tako se gube, I kao talasi tonu u more večnosti tavne. Al' tvoje biserne kaplje kamena podnožja ljube Gde spomenici stoje narodne prošlosti slavne.
Milanković, Milutin - KROZ CARSTVO NAUKA
On se smejaše tako slatko da mu suze udariše na oči. „Zapamti, dragi Hipokrate! Na taj način nastali su svi spomenici što si ih viđao po raznim varošima Grčke.
i Glavne crte heliocentričnog sistema Antike koji je, zaboravljen i zabačen, ležao u ruševinama kao i svi ostali spomenici Staroga veka što ih je Kopernik u Rimu zatekao.
Pupin, Mihajlo - Sa pašnjaka do naučenjaka
Za njega je to bila sušta istina, a za mladića kao što sam bio ja, koji je učio da su države spomenici kraljevima i kneževima, kao i njihovoj pobedonosnoj vojsci, to je bilo pravo otkriće.
Utisci koje su na mene ostavili ovi stari spomenici, postali su još jači kada sam počeo da shvatam i zalazim u svakodnevni život Kembridža.
Mislio sam da ove boje i grbovi imaju neko značenje i pitao se, nisu li i oni, kao i stara univerzitetska zdanja, spomenici starih tradicija ovog proslavljenog sedišta znanja i učenosti. Odgovor je bio potvrdan.
Ćipiko, Ivo - Pripovetke
Ulazi u pusto groblje. Ispod neurednih čempresa prostiru se plavetne senke, turski jednostavni spomenici obrasli u zelenilo...
Petrović, Rastko - AFRIKA
Ima svoje potoke, svoje brzake, ima svoje spomenike. Spomenici su ogromni stubovi palmi rastureni po prostoru, ostali bez ijednoga lista, slični azbeškim visokim idolima.
I spomenici su džinovski crveni mravinjaci, tvrđave miliona termita, živi gradovi sa tornjevima i kulama, vidni još izdaleka.
Jakšić, Đura - STANOJE GLAVAŠ
dalje nose teške brodove S bogatom robom sjajnog Istoka, A tamo vidiš stare grmove Gde se iz mladog šiblja izdižu Kô spomenici davnog vremena.
Leskovac, Mladen - STARIJA SRPSKA POEZIJA
— To znadu bar strajnski Da si ti živio ljudski i hristjanski; Zato raspoloži sve imanje tvoje, Da ti se po smrti spomenici stroje: Škole, ošpitale, crkve, manastire, Udove, sirote, duhovne pastire, Sve lepo obdari, da svak reći može:
Ilić, Vojislav J. - PESME
Ah, ja znadem njenu prošlost, kô i prošlost drugog cveća: Vidiš one razvaline na visini mračnih gora? To su tužni spomenici razorenih carskih dvora.
Stoleća tako se gube I kao talasi tonu u more večnosti tavne... Al' tvoje biserne kaplje kamena podnožja ljube, Gde spomenici stoje narodne prošlosti slavne.
Jakovljević, Stevan - SRPSKA TRILOGIJA 2
A kiparisi se uzdižu kao nadgrobni spomenici... Ženjeni oficiri izvukoše prvi iz svojih sanduka sačuvano odelo i kretoše u varoš da bi zaboravili tugu svoju.