Afrika
Tela su im tako harmonična i muskulozna da ih čovek gleda kao umetničke tvorevine. Ovi dečaci su još iz plemena Volov, koje ne spada u najlepša.
Crnjanski, Miloš - Seobe 2
trgovci ženskih haljina, iz Pariza, imaju običaj da šalju, u Beč, lutku, prirodne veličine, kao ženu, da pokažu nove tvorevine svojih krojačica. To je malo razdrmalo Varvaru i Anu.
Druge varoši bile su, kao i Belgrad, tvorevine rata; tvrđave. Ili su bile, kao i Vijena, bučna naselja, koja su izrile krtice. Trgovišta carevine, ili kraljevine.
Cvijić, Jovan - PSIHIČKE OSOBINE JUŽNIH SLOVENA
Težio je stalno za novim i boljim. Dizao je revolucije. Velike narodne tvorevine južnoga slovenstva vezane su za dinarski tip: crkva Sv. Save, narodne pesme, stvaranje i širenje Srbije.
Oblast nije igrala neku naročito znatnu ulogu u istoriji, niti je mogla stvoriti neke više tvorevine, po kojima bi se mogle oceniti kolektivne sposobnosti njena stanovništva.
Trebješanin, Žarko - PREDSTAVA O DETETU U SRPSKOJ KULTURI
sitne forme narodne književnosti. Ove kratke usmene tvorevine, stvarane i uobličavane vekovima, krajnje su izbrušenog, jednostavnog i savršeno lepog, poetskog oblika, te se stoga
On posmatra poslovice, uzrečice, zaonetke itd. prevashodno kao posebne jezičke tvorevine, odnosno kao „jednostavne oblike“ (Einfrache Formen).
Sve to čini zagonetku neprovidnom i teškom za rešavanje. Zagonetke kao govorne tvorevine veoma su stare, što se vidi po njihovom arhaičnom jeziku, ostacima religioznih formula, animističkom mišljenju i
u tome što ove priče, bajke, pesme i predanja nisu grubo moralističke, ogoljeno didaktičke, već su prevashodno umetničke tvorevine, literatura koja se ne može svesti na uprošćene vaspitne recepte za „iskreno delanje“.
Narodna pesma je u našoj kulturi, kako reče Vinaver, „imala zadatak Jevanđelja, — da bude put i vođa u slobodu“.⁵⁵ Tvorevine narodnog uma — zagonetke, poslovice, priče i pesme — podstiču ne samo socijalni i moralni razvoj, nego i razvoj
Usvajanjem poslovica, pesama i priča dete razvija i logičko, verbalno pamćenje. Ove jezičke tvorevine uče dete osnovnim logičkim operacijama (poređenju, identifikaciji, negaciji itd.
daje izvanrednu osnovu detetu za razvoj bogatog, pravilnog i lepog govora. Dete, slušajući tvorevine usmene književnosti, lako usvaja leksiku i sintaksu maternjeg jezika; uči se na najboljem uzoru čistom, jasnom i sažetom,
Obredi prelaza su, prema tome, sažeto rečeno, važne kulturne tvorevine kojima socijalna zajednica, u skladu sa svojim mitsko-magijskim shvatanjem razvoja deteta, pomaže detetu da što lakše,
Usmene tvorevine otkrivaju i jednu tananu, složenu ideju razvoja deteta i važnosti ranog razvoja koja posToji u narodu (Iz drače se
Danojlić, Milovan - NAIVNA PESMA
u nju ne idu svi valjani književni tekstovi dostupni ili preporučljivi deci, o lošim da i ne govorimo; nije dovoljno da su tvorevine dečje književnosti pisane sa ciljem da budu pristupačne detetu-čitaocu, nego se traži da poseduju samostalnu estetsku
Ima, međutim, mnogo valjanih pisaca koje ovakve, pojednostavljene izražajne tvorevine ne privlače, koji nikad nisu osetili potrebu da se u njima ogledaju, niti da svoju viziju do tog stupnja, i u tom
S druge strane, ni one retke tvorevine dečje književnosti čija je vrednost neosporna nisu, samim tim, „ravnopravne” sa najvišim književnim dostignućima; one su
Nuditi mladom čoveku lakše, manje vredne pesničke tvorevine samo zato da bi ih on bezbolno i lako usvojio, u suštini je pogrešno.
Univerzalne tvorevine postajale su sve ređe i ređe; iz negdašnjih velikih celina počele su se izdvajati grane i žanrovi. U trenutku kad se
Loše pesnike poetika obezglavljuje; oni ostaju na pola puta. Njihove su tvorevine poluprerađevine, a pretencioznost bez punog pokrića im škodi, razobličuje ih u promašaju.
Odrasli su nagrnuli na njenu jednostavnost lakoću i ljupkost, ne pitajući se koliko stvarno vrede te tako pristupačne tvorevine. Naše je vreme vreme traženja olakšica: u radu, u ljubavi, u čitanju i u mišljenju, svuda je lakoća na velikoj ceni.
Skerlić, Jovan - ISTORIJA NOVE SRPSKE KNJIŽEVNOSTI
Ali Glišićeve pripovetke nisu samo podražavanja Gogolja no originalne književne tvorevine. On je po svojoj prirodi bio satiričan duh, imao osnovni mentalitet srbijanskoga seljaka sklonoga šali i podsmehu,
Knežević, Milivoje V. - ANTOLOGIJA NARODNIH UMOTVORINA
Takve figurativne tvorevine, ozbiljna i stvarna, šaljiva (ironična) i pogrdna (pejorativna) značenja, obično su metafora i antiteza, aluzija ili
u našoj govornoj upotrebi nalaze se i druge reči-izrazi, rečenični obrti i manje i veće stilske, naročito tonske tvorevine, kojima se postiže što punija, jača, upečatljivija i adekvatnija ekspresija.
— E, kad god moj čovjek u mehanu dođe, tvoga zateče!). Stihovane, mahom deseteračke poslovice srećemo kao tvorevine koje su posebne pojave (Na očima kapidžije nema; Lete danci kao sanci, / A godišta kao ništa; Od života i gde i šta, /
— Ma ja nijesam čojek no Turčin. — Oprosti, efendija, prevarih se“). Kao govorne tvorevine, koje se odnose na razne predmete i pojave, na ličnosti i događaje, na njihove karakterne i karakteristične osobine — i
B) STIHOVANA KAZIVANjA Stihovana kazivanja javljaju se u nekoliko osnovnih vidova: kao tvorevine odraslih, u prvom redu za decu; zatim kao neka vrsta dečjih stacioniranih ostvarenja, — nasleđenih od prethodnih dečjih
kao neka vrsta dečjih stacioniranih ostvarenja, — nasleđenih od prethodnih dečjih generacija i, najzad, kao govorne tvorevine koje su namenjene i deci i odraslima.
Od drugih pominjemo: ređalice, lagarije i rugalice. Ređalice su duže govorne tvorevine, koje mogu da posluže, i kao igra — a u kojima se nižu u uzročnom posledičnom odnosu, obično od 1—10 ili od 10—1 —
Veće i bolje rugaličke tvorevine su one: na račun „lovca“, „alasa“ i naročito „beskućnika“. Kao poseban ciklus zanimljivih pesama izdvajamo pesme,
Zdravice su prave govorničke prigodne tvorevine. Iz njih provejava ditirampski ton, izrečen i u ritmovanom tempu koji često prelazi i u pravi stih.
Takve govorne tvorevine rasporedom i izborom glasova i slogova i zasnovane su na teškoći da se izgovore kao kakofoničke konstrukcije, pri čemu
Takva ostvarenja nisu samo govorna; u stvari to su kombinacije igre i glume sa govorom, i to na taj način što govorne tvorevine prozno kazivanog monološkog i dijaloškog oblika ili stihovane, pevane pesmice prati mimika i gestikulacija (Devojčica
davnašnjem anonimnom poreklu i kolektivnom postanku, tvorački, vremenski i prostorno neodređene naše narodne govorne tvorevine imaju sve bitne odlike tradicionalnih tekovina i onako kako su njihovi raznorodni obrasci očuvani u usmenom narodnom
Milanković, Milutin - KROZ CARSTVO NAUKA
Čiste ideje, naročito one najviše od njih, ideje dobrog, istinskog i lepog, savršene, večno nepromenljive tvorevine duha, nisu ovoga sveta; njima pripada zasebna egzistencija van ovog našeg zemaljskog sveta.
Desnica, Vladan - Proljeća Ivana Galeba
To su tvorevine za koje ne postoji polovični uspjeh. Najbolje rješenje ujedno je i jedino moguće: ili savršenstvo u zapasaju koji je
Tamo se ljudi mrgode u radu, znoje u jelu i piću, stenju čak i u užitku. Pa i njihove umjetničke tvorevine imaju natuštene obrve i neki neprobavljiv ton važnosti.
Na ruševinama i prema kalupu jedne ranije slične naddržavne tvorevine, koja je vrlo brzo postala jedna šuplja riječ, stvorena je nova... Nemojte se smješkati. Ta se naivnost mora oprostiti.
Pupin, Mihajlo - Sa pašnjaka do naučenjaka
” I tada mi je bilo jasno da su pronalasci tvorevine smrtnih ljudi i da na njih, iako nam one izgledaju kao nešto normalno, moramo gledati kao na velike tvorevine ljudskog
pronalasci tvorevine smrtnih ljudi i da na njih, iako nam one izgledaju kao nešto normalno, moramo gledati kao na velike tvorevine ljudskog uma. Njih čeka sudbina da postanu, manje-više, opšte poznate, svakidašnje stvari.
Petković, Novica - SLOVENSKE PČELE U GRAČANICI
Za nas ovakve tvorevine ostaju zagonetka, na koju još ne nalazimo pravi odgovor. Kao što pravi odgovor, uostalom, nemamo ni za osnovni
Ne jezik sam po sebi, nego tek tropi i ostale pomenute govorne jedinice izgledaju kao nadograđene tvorevine sa osobitim sastavom, značenjem i funkcijom.
– i svoje svedočenje u jezičkoj memoriji pohranjuju – o samome mehanizmu projektovanja ljudskoga tela u čovekove tehničke tvorevine.
One se u svojoj objektivnosti zatvaraju usred toga jezika kao statične tvorevine, kao poruke koje, doduše, možemo odgonetnuti, ali reči od kojih su sačinjene ne odjekuju neophodnim (za poeziju
I što je bitnije: može se pronaći i ključ, jezički i mitološki, pomoću koga se te „hermetične“ tvorevine mogu otključati, pa se lepo može izlučiti konačan broj postupaka, izvestan kôd na osnovu koga su ove poruke sačinjene,
se razgovetno može otkriti kako pesnik pravi pesmu, pa pred sobom više nemamo čuda alhemije, nego naočigled proverljive tvorevine hemije.
drugačiji poredak oblika u srpskoj poeziji i nagovestila ona „prazna mesta“ u njenome sistemu koja su moderne poetske tvorevine poput Popinih mogle da zauzmu sasvim prirodno i ne baš tako neočekivano.
Petković, Novica - Dva srpska romana (studije o Seobama i Nečistoj krvi)
Ali ne treba mešati građu iz koje su likovi sazdani sa njima samim. Oni su uslovne, književne tvorevine, pa se stoga i ne mogu razlagati i posmatrati sredstvima, recimo, analitičke psihologije kao da su pred nama izvorno
Pri tome valja imati u vidu da su složene sintaksičke operacije koje se tokom analize opisuju tvorevine same te analize (to su njeni konstrukti), a Stanković ih, razume se, uopšte nije obavljao ni u istom broju i obliku,
danas znamo da su se u tom „najprelaznijem" vremenu začele i neke nove književne vrednosti, pa da su nastale i književne tvorevine od neprolazne vrednosti.
Petrović, Rastko - AFRIKA
Tela su im tako harmonična i muskulozna da ih čovek gleda kao umetničke tvorevine. Ovi dečaci su još iz plemena Volov, koje ne spada u najlepša.
Leskovac, Mladen - STARIJA SRPSKA POEZIJA
u svome neposrednome osećanju žive vekovne austrijske snage, u svome respektu prema trajnosti i netaknutosti te tvorevine, uslovljenošću svoga nimalo bezbednoga položaja u čvrsto građenom društvenom sklopu još feudalne a silne cesarevine,
jezik, svojim strukturalnim postankom i studenom konvencionalnošću, najviše podseća na one veštačke jezičke tvorevine kakve su volapik, esperanto i slična bezlična i bezdušna saobraćajna sredstva — jer, naravno, jezici to nisu.
Ivić, Pavle (sa grupom autora) - Kratka istorija srpske književnosti
Vuk narodnu prozu, kao i ostale usmene tvorevine, posmatra kao izraz narodnog duha, ali mu je isto toliko stalo do jezika kojim se taj duh iskazuje a tvorevine
usmene tvorevine, posmatra kao izraz narodnog duha, ali mu je isto toliko stalo do jezika kojim se taj duh iskazuje a tvorevine oblikuju.
Tako se pažnja i kritičara i čitalaca, a i samih pesnika, postepeno pomera prema izradi pesme kao specifične umetničke tvorevine, što će imati dalekosežne posledice ne samo za tumačenje i vrednovanje pesništva nego - a to je najvažnije - i za njegov
To, međutim, više nije bila prestonica Srbije, nego jedne nove državne tvorevine oslobođenih jugoslovenskih naroda - Jugoslavije.
Đurić, Vojislav - ANTOLOGIJA NARODNIH JUNAČKIH PESAMA
) sadrže, na primer, tužbalice i naročito ratničke pesme, koje idu među najranije ljudske tvorevine. Iz tih elemenata uporedo sa razvitkom kulta predaka, sa razvitkom mita, sa opštim razvitkom društva, i pod ogromnim