Obradović, Dositej - BASNE
se povest vidi da je izmišljena, i pri prvom pogledu većma se za šalu i smej sastavljena čini; ali kad zdravo njejzino značenje i moral rasudimo, ništa ne može istinitije biti. Zašto, šta je naš život i naših sto godina kad prođu? Ništa!
Cvijić, Jovan - PSIHIČKE OSOBINE JUŽNIH SLOVENA
U toku poslednjih vekova zaboravljeno je čak i ovo značenje imena Vlah i ono se katkad upotrebljavalo za sve seljake dinarskih zemalja.
Zapazio sam dalje, po izgledu nedoslednu, upotrebu člana koji ima i značenje pokazne zamenice. Najzad, pada u oči vrlo brz govor sa osobitim kratkim naglašavanjem.
Ovo su joj značenje najpre dali Grci i Turci. Izgleda, da su ga po središnom delu Balkanskog poluostrva rasprostrli Srbi muslimani iz
Bugarka je vrsta najprostije pšenice. Takvo je bilo značenje reči „Bugarin“ u svima dinarskim oblastima pre oslobođenja današnje Bugarske.
To je ime, kojim se označavalo staro poromanjeno stanovništvo, potpuno izgubilo etničko značenje i postalo je nazivom za društveni red koji je smatran za niži.
Crnjanski, Miloš - Seobe 1
Marija Terezija. M – prvo slovo njenog imena ima tajanstveno značenje, jer znači: hiljadu. M – jer je Mati. A – jer je Anđeoska. R – jer je Rasadnica. I – jer je Izabrana. J – jer je Jedina.
Trebješanin, Žarko - PREDSTAVA O DETETU U SRPSKOJ KULTURI
Predmeti ili delovi tela na osnovu kojih se odgoneta pol takođe imaju značenje muškog, odnosno ženskog simbola. Tako su muški simboli na primer: oružje, nož, nos itd.
danima u nedelji, nećemo ni razumeti zašto su deca rođena, na primer, u petak nesrećna, a ona rođena u četvrtak srećna. Značenje dana u nedelji nekada je dvosmisleno jer je njihova semantika dvostruko ili višestruko determinisana: paganskim i
²⁹) Posebno ambivalentno značenje ima sreda. Prema nekim verovanjima, ona je srećan dan, odnosno ulazi u red onih dana koji su dobri za početak svakog
neutralni karakter (to nije prosta oznaka jednog uzrasnog perioda), već i izrazito vrednosno, socijalno-statusno značenje kojim se obeležava u društvenom pogledu niža, potčinjenja kategorija ljudi.
²⁹ A poznato je da u mitsko-magijskom modelu sveta levi, donji, parni itd. imaju negativno značenje i da su vezani za „onaj“, htonski svet.
teoriju rituala u čijoj se žiži nalazi središnji, liminalni period obreda prelaza, kojem ovaj autor daje mnogo šire značenje i mnogo veći društveni i psihološki značaj nego što mu je ranije pridavan.
547. ⁵² Rosandić, Ružica i Božica Vidanović, Prva dečja knjiga, IIC, Beograd 1987, s. 104. ⁵³ Betelhajm, B., Značenje bajki, Jugoslavija, Beograd 1989, s. 334. ⁵⁴ Đorđević, T. R.
Kapor, Momo - NAJBOLJE GODINE I DRUGE PRIČE
ŠUGA »Poštovani gospodine, prevodeći vašu pripovetku naišla sam na izvesne probleme sa nekim rečima čije mi je značenje nepoznato.
Danojlić, Milovan - NAIVNA PESMA
Trebalo bi utvrditi tačno značenje i smisao te vezanosti. Isto tako, ne valja zapostavljati vezu dečje pesme sa pisanom poezijom u širem značenju;
je to što je, neposredna čulna predstava; golo postojanje jedno je od najvećih čuda, pa je izlišno tražiti njegovo više značenje. Dečji svet je svet bez Boga.
u životu flore i faune, široko se otvaraju putevi naivnoj uobrazilji; sloboda interpretacije je izazovna; smisao i značenje nisu konačno utvrđeni. Svet je ono što znamo i što vidimo; on, verovatno, i nema nikakvog cilja.
Sve je u igri: ni osećanja, ni reči, ni predmeti, ni bića nemaju težinu koja ubija, ni značenje koje zamara. Veza između dečje pesme i humora duboka je i suštinska: ono čime se neka situacija izdvaja, po čemu je i
Parodirajući, pesnik se igra. deca samo delimično osećaju značenje te igre; ton i duh igre im odgovaraju; povod i pravi smisao im izmiču.
vizija, kao i čista pesnička slika, postoje tako što ne obraćaju pažnju na racionalni kontekst, „puno”, Opšteusvojeno značenje neke pojave.
opravdanja, u otpacima jezičkih procesa, u praznim formulama govorne svakidašnjice, u samom zvuku pojedinih reči. Značenje izbija u toku igre.
aliteracijskom ključu; u svakoj od njih određeni glas postiže punu zvučnost, određujući joj, istovremeno, svojom bojom, značenje. Uz to, i grafički znak „liči” na ono što se označava.
Vezanost za neke vidove tradicionalne kulture davala je njegovim istraživačkim pregnućima značenje nečeg duboko promišljenog i neophodnog.
sitnice preko kojih smo olako prelazili otkrivaju nam se u neočekivanom svetlu, izvesna nejasna mesta dobijaju pravo značenje Slavna knjiga Danijela Defoa (D.
Milićević, Vuk - Bespuće
Dokle idete? — Preko mora, odgovori onaj dobroćudno i prazno, ne pojimajući značenje te riječi, nasmija se, pokaza svoje jake bijele zube i ode brzo.
Lalić, Ivan V. - PISMO
pismo, drevno, Nepouzdano, ali još na snazi — I tako čitamo ga svakodnevno, Mi, prvog smisla potonji čitači I gonetamo značenje mu gnevno, Mi suđenici, prisilni tumači Zadanog pisma koje smislom preti Iz svakog slova.
Kapor, Momo - BELEŠKE JEDNE ANE
Utvrđujem da o ničemu ni o čemu poseduje mnogo dublje besmisleno značenje! Uostalom, u ovo potpuno besmisleno vreme, zašto da samo moje trabunjanje ima smisla? To bi bio čist luksuz!
Naravno, samo levu, jer desnom, na užas svoje familije, koja u tome vidi neko dublje značenje, obično uvrćem pramen kose s leve strane. Ne znam ni sama zbog čega, keve mi!
Matavulj, Simo - USKOK JANKO
Razumije se da je Danilova građevina mnogo skromnija no što je bila pređašnja, ali je ona nastavila povjesno značenje one prve; u njoj sjeđahu gospodari Crne Gore; u njoj bivahu velike narodne skupštine; mnoge ponosite glave, što gdje
Knežević, Milivoje V. - ANTOLOGIJA NARODNIH UMOTVORINA
Kao i kletva, i zakletva ima veliku primenu u običnom govoru, gde je ne retko svedena na priloško značenje (Boga mi, boga ti, bogme, bogibogme itd.).1 Blagoslovi su, suprotno kletvama, pozitivna, optativna smera.
Zato je potrebno praviti razliku između poređenja koja su samo to — i onih poređenja koja pored toga imaju i poslovično značenje (Hud kao i lud, Hranitelj kao i roditelj itd.).
stilskim prerušavanjem predmeta koji se poredi u sliku koja ga zamenjuje dobijaju drugo, mnogo jače i slikovitije značenje, koje je koliko izražajni kvalitet poetske lepote, toliko i sredstvo višeg književnog stvaranja.
Međutim, ono što predstavlja bitnu razliku između njih jeste poslovička sadržina, upravo značenje koje poslovica u sebi nosi, a koje govorni izraz nema.
on, po sličnosti na pojedine izraze ili po sazvučju reči, izvodi nova bespojmovna govorna ostvarenja koja nemaju drugo značenje do li da se i na ovaj način uveliča zagonetnost odgonetljaja. Zagonetke mogu da budu u proznom i u stihovanom kazivanju.
Ćosić, Dobrica - KORENI
I njemu nikada ljudski život nije imao jasniji smisao i značenje, ni bio vredniji zbog te jasnoće nego tada. Kao da na pijaci budaci treskaju o kaldrmu i sekire zvonko uzjahuju, dok
Velmar-Janković, Svetlana - DORĆOL
Drugo je značenje moglo biti i opasno, zar ne, jer ništa nije naravno. Nasmešen nad sopstvenom neopreznošću, Anastasijević se opomenuo:
Popović, Bogdan - ANTOLOGIJA NOVIJE SRPSKE LIRIKE
I ceneć' značenje svojih svetih muka, Bez lire, bez glasa, ispovesti tvoje, Zašto nisi srce progutala svoje, Kao Belerofon, gordo, bez
Petrović, Petar Njegoš - LUČA MIKROKOZMA
Prolij tople suze pokajanja pred opštijem tvorcem milosnijem; poznaj ime svemoguće što je i značenje tvoje prama njega; ižen' tamu iz slijepa uma i zlu zavist iz pakosne duše!
Desnica, Vladan - Proljeća Ivana Galeba
Jasno sam u njemu razabirao tu vrijednost opomene. Upinjao sam se da joj doslutim pravo značenje. Nekoliko mjeseci kasnije umrla mi je majka.
Ali ne, ne, to nije tuga — to značenje ja izvana unosim u taj njegov osmijeh; to je više neko snebivanje, neka sramežljivost od toga što se još nije sasvim
U umjetnosti riječ naivnost ujedno je najveća pohvala i najveća pokuda. A da li će ona imati jedno ili drugo značenje, to zavisi od još nečeg. To „još nešto”, pak, može da u čovjeku bude ili ne bude.
Ranković, Svetolik P. - GORSKI CAR
Među momcima nasta gurkanje i šaptanje. Do Đuričina uha dolete samo jedna reč: »jalovica«, ali on odmah razumede njeno značenje i pozna glas onoga, koji je reče. U drugoj prilici on bi znao šta bi radio, ali sad se uzdrža.
Pupin, Mihajlo - Sa pašnjaka do naučenjaka
američke tradicije i da su mogućnosti ove zemlje nepristupačne onim useljenicima koji nisu, kao Bilharc, razumeli njihovo značenje i njihovu životnu važnost u američkom životu.
Nijedan stranac ne može da razume ovu zemlju ako ne zna pravo značenje ove fraze koju sam prvi put čuo od mladića sa Kolumbija koledža.
Niko ne može prevesti ovu frazu tako da reprodukuje njenu konciznost, a da u isto vreme zadrži i njeno značenje. Ali, kad sam je čuo, setio sam se dece prodavce novina i čistače cipela koja su pre pet godina igrala ulogu sudija
Mislio sam da ove boje i grbovi imaju neko značenje i pitao se, nisu li i oni, kao i stara univerzitetska zdanja, spomenici starih tradicija ovog proslavljenog sedišta
uticaj na umove novajlija ne može ničim zameniti i sa materijalnim stvarima kojima su radovi ovih tvoraca dali pravo značenje.
Kada sam shvatio to značenje, više se nisam osećao kao stranac na polju nauke. A znao sam i to da je najveći značaj njihovog rada bio u tome što su
shvati da dinamika ima svoju osnou kretanju nebeskih tela koju su Galilej i Njutn dali čovečanstvu onda kada su otkrili značenje božanske poruke izražene kroz kretanja nebeskih tela.
da je jedna velika epoha u istoriji fizičkih nauka počela onda kada je svet preko Hercovih eksperimenata shvatio značenje Maksvelove elektromagnetne teorije. A kraj ove epohe uopšte nije na vidiku.
Umesto da tražimo svetlost koja će osvetliti značenje materijalnih stvari u fizičkom svetu, za čim obično teže mladi ljudi, počinje se tražiti svetlost koja će osvetliti
materijalnih stvari u fizičkom svetu, za čim obično teže mladi ljudi, počinje se tražiti svetlost koja će osvetliti značenje unutrašnjeg sveta, spiritualnog sveta duše. Pitanje ”Šta je svetlost?
Ona je otpočela novu i najneobičniju epohu prirodnih nauka time što je proširila značenje Faradej-Maksvelove elektromagnetne teorije.
Petković, Novica - SLOVENSKE PČELE U GRAČANICI
slovenačkom i makedonskom jeziku možemo vrlo lako krivo da vrednujemo, jer nam slično zvučenje prikriva različito značenje, drugačije mesto i funkciju u susednim jezičkim sistemima.
naučnog modelovanja, kad se pojavljuje „apstraktni tip činjenica, u kojima sastavci gube svako specifično konkretno značenje i svode se na nešto opšte i apstraktno, što se može vezati za najraznovrsnije objekte, bez obzira na konkretnu prirodu
Tu ima anaforičko značenje: upućuje na ono što je u tekstu rečeno, tj. da je Zlata podigla kuću, ozidala jednu sobu i tu se uselila.
da je Zlata podigla kuću, ozidala jednu sobu i tu se uselila. Tamo ima deiktičko značenje: upućuje na mesto gde je kuća, a ono je udaljeno od pripovedača.
Ali kod Stankovića tamo ima i dopunsko značenje: označava prostor na ivici varoši, a ona se tog mesta plaši. Na osnovu samo ovog jednog jedinog primera može se
tekstova pomoću alegoreze: iza onoga što nam je u tekstu neposredno dato treba rasvetliti dublje, prenosno, alegorijsko značenje.
sa „zalutah razbojništvo“ – moglo bi se reći da prelazak s nepravog objekta (morem) na pravi (more) pojačava značenje dejstva i uvećava napetost.
pored ostalog, zato što „parobrodi zaploviše more“ zbog pomerene rekcije pokreće još jedno, doduše potencijalno značenje, kome odgovara pravi objekt: da „parobrodi zaoraše more“.
Zapravo rez kroz slojeve što ih reč podrazumeva (počevši od nje same, pa kroz njeno značenje, svesne i nesvesne sadržaje, sve do izlaska u područje nepojmljivoga), onako kako ih on vidi polazeći od svoga
Kasanje je reč. Iza reči postoji značenje koje je šire od nje, iza značenja je utisak koji je još širi, iza utiska se širi pažnja, iza pažnje podsvesni život,
Mi smo u ovoj prilici pokušali da im omeđimo rodno mesto, i da im opišemo prirodu i značenje. (1998⁄1999) PESNIK SNA I DEKONCENTRACIJE Kao i o drugim našim međuratnim piscima, o Draincu se u kritici ustalila
da se ruski prevodilac mora svaki put zamisliti kad na ovu našu reč naiđe, jer iz njene okoline mora razabrati koje značenje ili koji značenjski preliv preteže.
Petković, Novica - Dva srpska romana (studije o Seobama i Nečistoj krvi)
Ali, razume se, folklorne slike i sadržaji, koliko ih ima, uključeni su u motivacionu mrežu romana, od čega im značenje zavisi.
sa toliko pažnje i sa tako mekim prelivima opisuje kao odnose u porodici, gde i najmanji pokret i pogled dobija značenje, gde je razumevanje potpuno a sporazumevanje dolazi sa pola reči, više nagoveštajem nego objašnjenjem.
umiranja - koje sadrži jako književno preslikavanje po načelu metonimije - unekoliko nam postaje jasnije i književno značenje Sofkinih premiranja na dan saopštavanja proševine, na dan ritualnog banjanja i na sam dan venčanja.
Isto značenje ima i Mladenovo izbegavanje susreta. Sve je, dakle, isposredovano i okolišno, a u isti mah i svima razumljivo.
Dva priloga - tu i tamo - imaju po vrsti razna značenja. Kod prvog je značenje anaforično: tu upućuje na nešto što je malo pre toga u tekstu već pomenuto, tj.
Dodatno značenje iziskuje i dodatno objašnjenje, pa je Stanković najpre spontano upotrebio dva mesna priloga zaredom, da bi potom objasnio
A njegovo unošenje u naslov i uvodne i zaključne glave upućuje da to može biti središnji simbol romana, naime onaj čije se značenje rasprostire na tekst u celini, na ukupnu sliku (književni model) sveta koju Seobe sobom donose.
Odmah zatim bukvalizuje se prenosno (tropično) značenje, tj. Aranđelu „se učini kao da se pojavljuje visoko nebo”. I u tom magnovenju: „Kao i njegov brat, u snu, i on je nad
A oba momenta, bez sumnje, utiču da opis sem običnog dobije i dopunsko značenje, koje je prenosno i koje, potiskujući mimetičnost, prednost daje simboličnosti.
341 Značenje praznine kao ništavila dovoljno je jasno, uostalom, određeno u formulaciji naslova sedme glave: „Tumarali su, kao muve
isti sanduk, ali se pri tome njegov opis tako menja da, što radnja dalje odmiče, njegova senka sve više dobija simboličko značenje: sve je manje običan odraz što ga predmet baca, a sve više znak zlokobnoga mraka.
Individualnim sudbinama uopštava se (univerzalizuje), ali se i produbljuje značenje u kolektivnoj sudbini, koja u književnoj strukturi dobija ulogu jakog fona.
Miljković, Branko - PESME
ne zna čije su niko ne zna odakle su KRITIKA METAFORE Dve reči tek da se kažu dodirnu se I ispare u nepoznato značenje Koje s njima nikakve veze nema Jer u glavi postoji jedna jedina reč A pesma se piše samo zato Da ta reč ne bi morala da
Jakovljević, Stevan - SRPSKA TRILOGIJA 3
Ne gledajući Radoslava, progovori: — Ima to svoje značenje... Kosta, komanduj: „Pušku k nozi!“ i „Voljno!“ Kao da su na vežbalištu, Kosta pozdravi i obrati se vojnicima oštrim
Ivić, Pavle (sa grupom autora) - Kratka istorija srpske književnosti
- u izboru motiva, slika, boja - i može se desiti u vezi s težnjom da se sažimanjem spoljnog opisa pojača simbolično značenje. U pesmi se opis katkad daje u savršenim proporcijama, koje ga čine malim remek-delom.
savremenog čoveka - s ideološkim i političkim konotacijama - unosi u podlogu novozavetnih priča, i time univerzalizuje značenje.
Nenadić, Dobrilo - DOROTEJ
Ime je dakle prvobitno sadržavalo u sebi pogrdno značenje, ali bez onog n zvučalo je nekako prisno, skoro nežno. Bila je to neka vrsta izliva ljubavi.
Milanković, Milutin - KROZ VASIONU I VEKOVE
Pod vedrim nebom, koje nam otvara vidik u dubine prostora, dobivaju pitanja o sudbini sveta tek svoje pravo značenje; na hartiji nam ona izgledaju skoro beznačajna.
Ova mala priča, slobodno komponovana iz autentičnih podataka kao što su i ostale priče mojih pisama, ima opštije značenje: ona pokazuje kako su grčki naučnici mislili i radili.
Opačić, Zorana - ANTOLOGIJA SRPSKE POEZIJE ZA DECU PREDZMAJEVSKOG PERIODA
Esme, međutim, zadržavaju svoje „duplo dno“ i njihovo pravo značenje mlađi čitaoci mogu tek intuitivno da naslute, ali u potpunosti razumeju tek sa zrelijim uzrastom.
Sekulić, Isidora - Kronika palanačkog groblja
Pokaza se, to jest, da i deca njegova imaju sudbinu, i to svako svoju, i da će mnoge reči početi da imaju sasvim drugo značenje. Spavati, na primer, to sad ponajčešće znači bditi, ili rđave snove snivati.
Popović, Jovan Sterija - ROMAN BEZ ROMANA
crkv.-slov.) značenje: brzina, okretnost BLAGOVOLENIJE — blagonaklonost BLAGOGOVEJNO — pobožno, s puno (pobožnog) poštovanja BLAGODEJANIJE
) kratak kožuh, krzneni kaput sa i bez rukava; (u Srbiji) duga ženska haljina s krznom. Uz drugo značenje Vuk dodaje: »od prije kad se je ko ženio (po selima) valjalo je da kupi mladi ćurdiju (od plavetne čohe) i belnuk, i
Nušić, Branislav - AUTOBIOGRAFIJA
on je u životu najviše u upotrebi na proklamacijama, partijskim zborovima i pri izjavama ljubavi, pa zato smo njegovo značenje vrlo lako shvatili.
U značenje tih reči nismo se ni upuštali, jer smo mi bili duboko uvereni da ovakve reči ne mogu ništa značiti i da su ih izmislili
Petrović, Rastko - PESME
smo, mladci smo, stupamo krepki gvožđa volje: osvrnem li vam lice, na njemu osmeh, tuga i ćudi, ali upravljenom u napred značenje mora da je čudno bolje; beli se drum u beskraj sve više izmeđ borja, sa njeg će na Kumov Put neosetno preći nam