Nenadović, Mateja Prota - MEMOARI
Kad sam bio jošt mali, pričala mi je moja baba Manda, da su se naši stari doselili od crnogorske granice iz Birča. Onda je ovaj kraj Srbije bio gotovo sasvim pust, ne znam, ili je to bilo zbog kakvog iselenija, ili
Cvijić, Jovan - PSIHIČKE OSOBINE JUŽNIH SLOVENA
Za vreme turske vladavine su se neka plemena naročito umnožila i bila moćna. Održala su se posle osnivanja crnogorske države, koja je u početku bila savez plemena iz karsne Crne Gore.
Matavulj, Simo - USKOK
voda lokala, posta krševit i pun rupčaga, sa čega je ostao u pameti mnogim jevropskim putnicima i često bivao opisan. Crnogorske mazge, konji i pješaci najradije idu lijevom ivicom, gdje se pločani pervaz održao, ali to je kamivao, koji, što se
Dođe mu pred oči stari Mrgud Šutov, u kome se oličilo gotovo stotinu godina prošlosti crnogorske, vijek same borbe i patnje!
brzo, te Janko poče nazirati sebe u budućnosti kao vrijedna, korisna služitelja vladičina, kao spremna i hrabra člana crnogorske vojske! Da ako ne bude pošljednji u novoj otadžbini! Ali poslije te trenutne plime nadanja nastade odmah osleka očajanja.
Ovaj ne izide gore, već ostade u Kotoru, pa u društvu s Vučetićem stane prizivati glavare crnogorske i brdske i čitati im ono grdno pismo, u kome se tražilo da svrgnu vladiku, pa da izaberu drugog!
Sluga iznese čizme. Vladika žustro siđe s niskog kreveta, zakopča crnogorske dokoljenice, navuče svitne dimlije, pa crn grudnjak, pa se opasa šarenijem pojasom, pa se stade umivati.
Kakve dokaze ima budvanska vlast da je ubijeni pao od crnogorske ruke!? Ali odgovarati se mora i to talijanski, nipošto njemački.
Skerlić, Jovan - ISTORIJA NOVE SRPSKE KNJIŽEVNOSTI
pokušaja u srpskoj književnosti da se dramatizuje kosovska tragedija; Dійka crnogorska su dramatizovane glavne epizode crnogorske istorije od Kosova do vladike Danila — »trovjeka istorija naroda jednoga«.
nije imao uzora u srpskoj književnosti, niti su mu bili poznati uzori stranih književnosti, i sam je, povodom Diйke crnogorske, priznavao svoje »oskudno s ovakoga načina pisanja s Muzama poznanstvo«.
početku imao za uzor, i mogu se izvoditi izvesne formalne sličnosti između Serbanke i Svobodijade (Zemun, 1854), Dïйke crnogorske i Gorskog vijenca.
prva njegova knjiga Pustinяk cetinski, prvobitno nazvana Glas kamenštaka, napisana 1833, a štampana, »u pečatnыi svobode crnogorske na Cetinѣ«, 1834.
On počinje opevati crnogorske bojeve, ređa pesme slabe, jednostavne, bez poezije, po ugledu na narodne pesme, i tako je ispevan i Lijek jarosti
poturica u Crnoj Gori, crnogorsko Badnje veče u početku XVIII veka, koje je u njegovim očima značilo rađanje slobode crnogorske i srpske (i zato se delo prvobitno u rukopisu zvalo Izvijanje iskre — izviiskra — izvita iskra) i zato je ovaj spev o
Ima u Gorskom vijencu veoma mnogo »žive starine« crnogorske, narodnih predanja, verovanja, običaja, filozofije i izreka, tu je sav narodni život Crne Gore koji 1846.
On je slikao zetske gospodare, poslednje despote srpske, pećke patrijarhe, crnogorske vladike, kotorske providure, bokeljske plemiće, paštrovićke glavare — ali u stvari sve su to bili Bokelji oko 1850.
Petrović, Petar Njegoš - GORSKI VIJENAC
VUK MIĆUNOVIĆ Drž, ridžale, uzmi ovaj fišek, ponesi ga na poklon veziru i kaži mu da je to cijena koje drago glave crnogorske. RIDžAL OSMAN Kakav fišek na poklon veziru, samovoljni kavurski hajduče!
Matavulj, Simo - USKOK JANKO
Na nogu mu bjehu dokoljenice i crnogorske gaće; na grudima džamadan od crne čohe, a opasan bješe crnijem pasom. Ćelija bijaše prostrana koliko bi tri puta
Ti pramovi magle, kao golemi, sivi talasi, lomljahu se niza strahovite hercegovačke i crnogorske strmeni, povijahu se poljanama, dok ne zastani gdje u ždrijelima i uvalama, ali se razaspi po moru.
“ Svi se tome slatko nasmijaše i potvrdiše. Te ih riječi navedoše da nabrajaju crnogorske junačice, iz starijeh vremena i one koje oni pametovaše. Pomenuše ih lijepi broj a o svakoj se čuda povijedahu.
Ćipiko, Ivo - Pripovetke
ogriju sunca, istrče i umore od truda, i osjećaju da im je lepše bilo i onda kada su u strahu od svoje kuće bježali u crnogorske krševe, nego ovde, u ovome skučenome i mračnome prostoru.
Jakšić, Đura - JELISAVETA
peti CRNOGORAC Prvi, drugi, treći, četvrti i peti SERDAR JEDAN RANjEN PERJANIK TURCI u taboru CRNOGORCI NA STRAŽI CRNOGORSKE ČETE SERDARI, VOJVODE I KAPETANI IVAN, sinčić Đuraškov [VUJO, perjanik] Zbiva se u Crnoj Gori.
] ČETVRTA POJAVA Crnogorske busije Kapetan Đuraško, Katunović, kapetani i ostali Crnogorci pucaju. KAP. ĐURAŠKO: Sve bliže deru — Samo viteški!
Ivić, Pavle (sa grupom autora) - Kratka istorija srpske književnosti
Među pesmama najbolja mu je Noć skuplja vijeka, ljubavna fantazmagorija, neobičan spoj erotike i spiritualnosti. Iz crnogorske istorije nastali su Njegoševi dramski spevovi Gorski vijenac (1847) i Lažni car Šćepan Mali (1851), od kojih je prvi
To je svojevrsna pesnička enciklopedija u kojoj su obuhvaćene sve pesničke forme i svi vidovi crnogorske stvarnosti i istorije, jedna od onih izuzetnih pesničkih tvorevina u koje kao da se sleglo sveukupno iskustvo
Jakovljević, Stevan - SRPSKA TRILOGIJA 2
Nekako zarana stigosmo u jedno selo. Vojnici se razmestili po šupama, a mi odabrasmo neke crnogorske kuće. Rekoše nam da ovde ima i crnogorske vojske.
Vojnici se razmestili po šupama, a mi odabrasmo neke crnogorske kuće. Rekoše nam da ovde ima i crnogorske vojske. Naš komandant puka, uvek taktičan i uljudan, smatrao je da kao najstariji oficir srpske vojske treba da učini
Pronađoh najzad tu kuću gde je bio smešten štab crnogorske vojske, za ovaj deo fronta. Stražar me i ne pogleda. Iz kuće je dopirao veseo žagor. Na ulazu sretoh jednu Crnogorku.
Đurić, Vojislav - ANTOLOGIJA NARODNIH JUNAČKIH PESAMA
uglavnom bez poetičnih opisa, bez dugih beseda, skoro sasvim bez motiva o vilama i gavranima, one realno pevaju bojeve crnogorske s Turcima, slave samo realne ličnosti i kad najmanje ličnosti pominju, održavaju topografiju radnje uvek tačno i dosledno.
drugde, gde su bila mnoga stada, sve torina do torine; gde su ta stada jednako bila otimana, sa strane turske kao i s crnogorske; gde su vlasti turske (spuški kapetan, nikšićki čuveni kapetan Hamza) imale vazda posla, organizovale celu policiju,